ΤΟΥΡΚΙΑ: Σουλεϊμαντζιλαρ (Suleymancılar Cemaati)

Σουλεϊμαντζιλαρ: Οι διάδοχοι του Φετουλάχ Γκιουλέν που ανησυχούν έντονα τον Ερντογάν

Νίκος Χειλαδάκης

Μετά την συστηματική εξάρθρωση των κέντρων του τάγματος του Φετουλάχ Γκιουλέν τα τελευταία χρόνια, για πολλούς ισλαμιστές στην Τουρκία την θέση του έχει πάρει το σχετικά νεότερο τάγμα των Σουλεϊμαντζιλαρ, (Suleymancılar Cemaati), και σε μια χώρα όπου τα ισλαμικά τάγματα παίζουν συχνά καθοριστικό ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις, αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία.

Σύμφωνα με την επιθεώρηση Aydınlık, το Γενικό Επιτελείο έχει επαναφέρει στην επικαιρότητα μια παλαιότερη αναφορά του για το τάγμα των Σουλειμαντζιλάρ, επισημαίνοντας τους κινδύνους από την ανεξέλεγκτη εξάπλωση του σε όλη την χώρα και κυρίως στις κρατικές δομές, κάτι που είχε κάνει παλαιότερα και το τάγμα του Φετουλάχ Γκιουλέν, τονίζοντας πως σήμερα είναι το πιο ισχυρό τάγμα στην Τουρκία.

Σύμφωνα με την αναφορά αυτή και με νεότερα στοιχεία το Τάγμα έχει υπό τον έλεγχο του 800 ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στην διάδοση των ισλαμικών ιδεών του, έχει 1200 εστίες και 16 μεγάλα βακούφια, ενώ ελέγχει 28 μεγάλες εταιρείες στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Στα σχολεία του ιδρύματος αναφέρεται ότι φοιτούν περί τις 100.000 σπουδαστές.

Από τα τέλη της δεκαετίας του ενενήντα έχει γραφεί ότι αυτό είναι το πιο παραδοσιακό θρησκευτικό τάγμα, πιστό στην φιλοσοφία του Κορανίου. Η μεγάλη εχθρότητα για το πρόσωπο του Κεμάλ είναι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά αυτού του μεγάλου τάγματος, γι' αυτό και είχε την έμμεση αλλά φανερή εύνοια του ΑΚΡ.

Συγκεκριμένα το τάγμα ιδρύθηκε γύρω στο 1950 και διαθέτει δικά του οικοτροφεία, ιεροσπουδαστήρια, επιχειρήσεις, δυο εκδοτικούς οίκους και περίπου 300 πολιτιστικά κέντρα. Τα μέλη του υπολογίζονται γύρω στις 600.000. Οι Σουλεϊμαντζιλάρ είχαν αντιδράσει έντονα στο παλαιότερο νομοσχέδιο για την υποχρεωτική οχταετή εκπαίδευση που καταργούσε τα κατηχητικά σχολεία και είχαν πρωτοστατήσει στις μεγάλες διαδηλώσεις που είχαν γίνει γι’ αυτό το θέμα.

Ιδρυτής του τάγματος ήταν ένα μέλος του τάγματος των Νακσμπεντί, ο Σουλεϊμάν Χιλμί Τουναχάν, ο οποίος θέλησε να κάνει ένα τάγμα με θρησκευτικές, πολιτικές και οικονομικές προεκτάσεις. Η μεγαλύτερη διάφορα του τάγματος των Σουλεϊμαντζί με το μητρικό τάγμα των Νακσμπεντί, ήταν ακριβώς αυτή η πολιτική διάσταση που χαρακτήρισε το νέο αυτό θρησκευτικό τάγμα.

Ο Σουλεϊμάν Χιλμί Τουναχάν πέθανε στις 16 Σεπτεμβρίου 1959, αφού πρώτα φρόντισε να οικοδομήσει πάνω σε γερά θεμέλια την θρησκευτικοπολιτική του οργάνωση. Τον διαδέχτηκε ο Κεμάλ Κατσέ, ο οποίος πέθανε το 2000, που βάδισε στις γραμμές του προκάτοχου του, ενισχύοντας την πολιτική διάσταση του τάγματος και ερχόμενος μάλιστα σε σύγκρουση με το άλλο μεγάλο θρησκευτικό τάγμα τους Νουρτσουλάρ, γύρω το 1970.

Οι Σουλειμαντζί, που στο μεταξύ είχαν διευρύνει με μεγάλο αριθμό μελών τις τάξεις τους, δεν δίστασαν να έρθουν και σε ανοιχτή σύγκρουση και με την κρατική διεύθυνση θρησκευτικών υποθέσεων το 1997. Ο διάδοχος του Σουλεϊμάν Τουναχάν, Κεμάλ Κατσέ, πήρε νέο όνομα σαν ο θρησκευτικός αρχηγός των Σουλεϊμαντζί και ονομάστηκε Χιλμί Τιουρκμέν.

Η σύγκρουση όμως του τάγματος την δεκαετία του ενενήντα με το επίσημο γραφείο θρησκευτικών υποθέσεων έφερε μεγάλες δυσχέρειες στις λειτουργίες του και ανάγκασε πολλά μέλη να μεταναστεύουν στην Γερμανία όπου δημιουργήθηκαν πολλές εστίες του νέου τάγματος. Το τάγμα των Σουλεϊμαντζί κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 1980 είχε διεισδύσει και στα τότε δυο μεγάλα κόμματα της δεξιάς στην Τουρκία, δηλαδή στο κόμμα της Μητέρας Πατρίδας και στο Κόμμα του Ορθού Δρόμου, ενώ πριν κλείσει το κόμμα των Ισλαμιστών, το Ρεφάχ, τέσσερις βουλευτές του ήταν ενεργά μέλη των Σουλεϊμαντζί όπως επίσης και πολλοί βουλευτές του ΑΚΡ.

Τελευταία το τάγμα κατηγορήθηκε ότι έχει διασυνδέσεις με την CIA όπως έγινε και με το τάγμα του Γκιουλέν, (Dini haberler, ), γεγονός που έχει αυξήσει τις καχυποψίες της κυβέρνησης έναντι των θέσεων και της συνεχής εξάπλωσης του σε όλη την επικράτεια, καθώς και στους Τούρκους της Ευρώπης.

*Ο Νίκος Χειλαδάκης είναι Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος