ΠΟΛΥΠΟΛΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΕΣ

Ο ΝΕΟΣ ΠΟΛΥΠΟΛΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΟΝΟΜΕΡΕΙΑ

του Σταύρου Καρκαλέτση

Τα γεωστρατηγικά κέντρα έχουν διαχρονικά το ίδιο κοινό με τα σύνορα. Αλλάζουν, μεταβάλλονται, μεταναστεύουν. Αυτό σήμερα, στην μεταμοντερνική νεωτερικότητα όπου έχει περάσει κυρίως η μεταβιομηχανική Δύση, ισχύει ακόμη πιο έντονα, και οι σχετικές διεργασίες είναι πυκνότερες, μέσα σε ένα όλο και πιο ρευστό και ασταθές διεθνές περιβάλλον.

Τι το κοινό θα μπορούσαν να έχουν η Αρκτική, η θάλασσα της νότιας Κίνας και η ανατολική Μεσόγειος; Πολύ απλά σε αυτές τις τρεις περιοχές επικεντρώνεται όσο πουθενά αλλού, σε συνάρτηση με τα νέα ενεργειακά δεδομένα, η προσπάθεια των ισχυρότερων δυνάμεων του πλανήτη για περιφερειακή ή και παγκόσμια κυριαρχία στον αιώνα που άρχισε. Σε έναν κόσμο όλο και πιο πολυπολικό, όλο και πιο σύνθετο.

Μετά τις εξελίξεις που σημάδεψαν την κατάρρευση της ΕΣΣΔ και την ενοποίηση της Γερμανίας, σημείο τριβής ανάμεσα στη Δύση (ΝΑΤΟ) και την Ανατολή (τότε το ανατολικό/σοβιετικό μπλοκ) δεν ήταν πλέον το Βερολίνο, ούτε οι πεδιάδες της Πολωνίας και της Ουγγαρίας. Τα «ζεστά» σημεία μεταφέρθηκαν νοτιοανατολικά, και σήμερα ένα από αυτά, ίσως το πιο καίριο, τοποθετείται στη θάλασσα ανάμεσα στην Κρήτη και την Κύπρο.

Μετά από αρκετές δεκαετίες περιφερειακών εστιών αστάθειας, αλλά συνολικά ηρεμίας σε παγκόσμιο επίπεδο, φαίνεται πως επιστρέφουμε σε μια πιο γενικευμένη ρευστότητα και πιο ανήσυχες εποχές στις διεθνείς σχέσεις, όπου η άμεση απειλή ή και χρήση βίας θα επανέλθει ως όπλο στα χέρια των ισχυροτέρων.

Παρατηρούμε πως οι ΗΠΑ φερ’ ειπείν, δεν διστάζουν να ανακαλύψουν τα «επικίνδυνα» νερά της θάλασσας της νότιας Κίνας, ήδη όταν η τότε υπουργός εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον δήλωνε στο Ανόι του Βιετνάμ πως η Ουάσιγκτον «θα ενώσει τις δυνάμεις της με το Βιετνάμ, τις Φιλιππίνες, και όλες εκείνες τις χώρες οι οποίες αντιστέκονται στα σχέδια του Πεκίνου να κυριαρχήσει στη συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή». Η Κίνα, όπως ήταν φυσικό αντέδρασε και για το Πεκίνο θεωρήθηκε αυτό ως απαράδεκτη αμερικανική εμπλοκή σε μια περιοχή που οι Κινέζοι θεωρούν πως πρέπει να έχουν λόγο και επιρροή.

Παρόμοιες εντάσεις δεν αποκλείεται να εκτυλιχθούν και στην Αρκτική, όπου το λιώσιμο των πάγων μεταβάλλει τα μέχρι τώρα «παγωμένα» δεδομένα, και δυνάμεις όπως η Ρωσία και οι ΗΠΑ, αλλά και ο Καναδάς, εποφθαλμιούν τα εκεί ενεργειακά κοιτάσματα, ιδίως υδρογοναθράκων. Αξιοπρόσεκτο είναι πως το λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική έχει δημιουργήσει προβλήματα ακόμα και σε στενούς συμμάχους, όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς. Έτσι, συγκεκριμένη θαλάσσια δίοδος που έχει ανοιχτεί, θεωρήθηκε από τους Αμερικανούς ως διεθνής δίαυλος (άρα ελεύθερης πρόσβασης), προκαλώντας την αντίδραση των Καναδών που ισχυρίζονται πως έχουν τον πρώτο λόγο. Αλλά και η ένταση που συσσωρεύεται στην ανατολική Μεσόγειο, δεν αποκλείεται (κι ας φαίνεται να είναι η Συρία το διακύβευμα) να οδηγήσει σε μια κατά βάση θαλάσσια σύγκρουση, όπου τεράστια υποθαλάσσια κοιτάσματα αλλά και ο έλεγχος της πολύτιμης γεωστρατηγικά περιοχής (από την Κύπρο και τον Λίβανο μέχρι την Κασπία) οδηγούν παγκόσμιους παίκτες, όπως τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, σε αγώνα δρόμου και αντοχών, για κυριαρχία των θαλασσών στον 21ο αιώνα.

ΤΟ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ: ΑΠΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ ΣΤΑ «ΕΝΔΟΤΕΡΑ ΤΗΣ»

Η κρίση στη Συρία έχει γεωπολιτικούς αλλά και ιδεολογικούς παρονομαστές, σε θρησκευτική απόχρωση. Στην ανατολική Μεσόγειο, δεν είναι μόνο ο αμερικανο-ρωσικός ανταγωνισμός που σφραγίζει τις εξελίξεις, αλλά και οι φιλοδοξίες των τοπικών δυνάμεων που διεκδικούν νέους, ενισχυμένους ρόλους: Τουρκία και Ισραήλ. Διόλου τυχαίο πως η Άγκυρα έχει εξαπολύσει ένα πρωτόγνωρο για την Τουρκία πρόγραμμα ναυτικών εξοπλισμών, με στόχο να καταστεί θαλάσσια δύναμη και να ηγεμονεύσει στην ανατολική Μεσόγειο. Κι αυτό ενεργοποιεί τα αντανακλαστικά του Ισραήλ.

Μπορούμε λοιπόν να μιλάμε για μετανάστευση «κέντρων» ή θερμών εστιών. Στις ψυχροπολεμικές δεκαετίες του ΄60 και του ΄70, όπως προαναφέραμε, το γεωστρατηγικό κέντρο του πλανήτη μας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το διχοτομημένο Βερολίνο, ή οι πεδιάδες της κεντρικής Ευρώπης, πιθανά τότε θέατρα μιας ολιστικής σύγκρουσης μιας ΝΑΤΟικής Δύσης και της κομμουνιστικής Ανατολής. Σήμερα όμως, ένα πραγματικά θερμό, από πολλές απόψεις, σημείο, μετανάστευσε στις θάλασσες της Κύπρου, στην ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή. Εκεί θα παιχθούν οι επόμενες πράξεις περιφερειακών ή και ηγεμονικών συγκρούσεων. Η έκβαση της σύγκρουσης στη Συρία θα κρίνει πολλά.

Υπό μια επικαιροποιημένη εκδοχή, θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει πως η «κυρίαρχη» σύγκρουση, αυτή ανάμεσα στον δυτικό φιλελευθερισμό (πρωτίστως ΗΠΑ) και τον ανατολικό νεοσυντηρητισμό (Ρωσία), ποτέ δεν σταμάτησε, απλώς μετακόμισε γεωγραφικά από την κεντρική Ευρώπη στην ανατ. Μεσόγειο. Με θλιβερό φόντο την τραγωδία της Συρίας.

Που αποβλέπει η προσπάθεια, ή –πιο καθαρά- η επιθετικότητα των ΗΠΑ και των συμμάχων τους; Βεβαίως θέλουν να απομονώσουν τη Ρωσία και από τα νότια, όπως έκαναν δυό δεκαετίες πριν στα δυτικά της, με τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας και την ένταξη στο ΝΑΤΟ πολλών κρατών του σοβιετικού μπλοκ. Για πολλούς αναλυτές, τα πλέον «επιθετικά» κέντρα ισχύος στην Ουάσινγκτον ανυπομονούν να «τελειώσουν» τη Συρία του Άσαντ, αλλά το πράγμα θα έχει συνέχεια. Οι Αμερικανοί δεν πρόκειται να σταματήσουν εκεί. Θα ακολουθήσει το Ιράν και η προώθηση των ΝΑΤΟικών στην καρδιά της Ευρασίας, στο ενεργειακό κέντρο του κόσμου, με τελικό στόχο μια απομονωμένη και αδύναμη Ρωσία, αλλά και την προώθηση δυτικών επάλξεων στις παρυφές της Κίνας.

Είναι προφανές λοιπόν, πως ένα «τρίγωνο του διαβόλου» (Αρκτική- θάλασσα νότιας Κίνας - ανατολική Μεσόγειος) έχει θέσει νέα δεδομένα στην παγκόσμια γεωστρατηγική σκακιέρα. Στη δική μας ανάλυση, προέκταση της ανατολικής Μεσογείου ως ενεργειακό και γεωστρατηγικό κέντρο του πλανήτη είναι –το προαναφέραμε- η «ευρασιατική ενδοχώρα», από τη Συρία και το Λίβανο μέχρι τον Καύκασο, το Αζερμπαιτζάν και το Ιράν. Η σημασία που προσδίδεται στον έλεγχο της περιοχής, πιστοποιείται από την προσπάθεια των ΗΠΑ και των συμμάχων τους να ελέγχουν οπωσδήποτε την Κύπρο, να ανατρέψουν τα καθεστώτα της Δαμασκού και της Τεχεράνης και να μεταφέρουν εν συνεχεία την ίδια διαδικασία στον Καύκασο, μέσα στην ίδια δηλαδή τη Ρωσία, εξαναγκάζοντάς της σε αναδίπλωση και γεωστρατηγική απομόνωση.

Στην Αρκτική λοιπόν, η ένταση δεν έχει ξεκινήσει, στο θαλάσσιο τρίγωνο Κίνας-Ιαπωνίας-Φιλιππίνων υποβόσκει, στην ανατολική Μεσόγειο όμως και στη Μέση Ανατολή, με επίκεντρο τη Συρία, κοχλάζει. Διότι συγκρούονται δυνάμεις αναθεωρητικές του status της περιοχής (ΗΠΑ, Τουρκία, Σαουδική Αραβία, Κατάρ, εν μέρει το Ισραήλ), με άλλες που επιθυμούν διατήρηση της παρούσης (Ρωσία, Κίνα, Ιράν). Εδώ, η στάση Ελλάδος και Κύπρου είναι πραγματικά ερμαφρόδιτη, αφού ουδέποτε υπήρξαν αναθεωρητικές – επεκτατικές, από την άλλη όμως σύρονται κακήν κακώς από τους δυτικούς και δεν τους αφήνεται η επιλογή μιας κάποιας ουδετερότητας. Ας θυμηθεί ο αναγνώστης την σπουδή Βενιζέλου και Αβραμόπουλου να στοιχηθούν στο κονβόι της επίθεσης κατά της Συρίας, και την κουτοπόνηρη αναδίπλωσή τους όταν ακόμη κι αυτοί ο Βρετανοί έφευγαν από τη «συμμαχία των προθύμων».

ΘΕΛΟΥΝ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΤΟΥ ΑΠΟΙΚΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΚΤΟΡΑΤΑ

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, άγνωστο είναι πως θα εξελιχθούν τα πράγματα στην σπαρασσόμενη Συρία. Μιλάμε καθαρά για αρνητικές εξελίξεις, που μπορεί να οδηγήσουν σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις σε ανατ. Μεσόγειο και Μέση Ανατολή. Βλέπουμε π.χ. τις ΗΠΑ (και προεκτατικά το ΝΑΤΟ) να εξακολουθούν να θεωρούν την Τουρκία πολυτιμότερη από την Ελλάδα, ακόμη και μετά τη ρήξη της με το Ισραήλ. Βλέπουμε μέσα στο Ισραήλ δυνάμεις που υποστηρίζουν αναφανδόν μια νέα «άνοιξη» στη σχέση με την Τουρκία, αλλά και κέντρα λήψης αποφάσεων που δεν θέλουν επ’ ουδενί προσέγγιση, τουλάχιστον με μια Τουρκία στον αστερισμό του Ερντογάν και του Ισλάμ. Και αν κάποτε μιλούσαμε –και ελπίζαμε- σε έναν πιο ευρωκεντρικό πόλο συλλογικής ασφάλειας, με κύριους εκφραστές τις παραδοσιακές δυνάμεις ισχύος Γερμανία και Γαλλία, τι μπορεί τελικά να περιμένει η Ελλάδα από μια δύναμη που σήμερα ανακαλύπτει εκ νέου και αλαζονικά τον «ηγεμονισμό» (Γερμανία) και μια δεύτερη (Γαλλία), να επιχειρεί μια γεωστρατηγική «επιστροφή» στη Μεσόγειο, υπηρετώντας όμως (φάνηκε στη Λιβύη, κι ακόμη πιο καθαρά στη Συρία) τον όλο αναθεωρητισμό δυτικών κέντρων.

Απαιτείται όσο ποτέ, τώρα που «μεταναστεύουν» γεωστρατηγικά, οικονομικά, ενεργειακά κέντρα, οικοδόμηση πανεθνικής στρατηγικής. Και πρέπει να σχεδιαστούν στρατηγικές προσεγγίσεις και ενδεχομένως και νέες συμμαχίες με χώρες που έχουν δικά τους ισχυρά συμφέροντα στην ανατολική Μεσόγειο, ιδίως αν αυτά εμφανίζονται διαφοροποιημένα από αυτά της Τουρκίας. Δεν ισχυριζόμαστε πως η ελληνική εξωτερική πολιτική πρέπει να λειτουργεί αντανακλαστικά και ακολουθητικά της τουρκικής. Λέμε πως τίποτα δεν προδικάζει -δυστυχώς- πως η ελληνοτουρκική σχέση δεν θα παραμείνει συγκρουσιακή και στις επόμενες δεκαετίες. Άρα, πρέπει να χαραχθεί στρατηγική απόκρουσης- ανάσχεσης, παράλληλα με τις λοιπές προτεραιότητες Αθήνας και Λευκωσίας, που οφείλουν να αναβαθμιστούν ποιοτικά, με εξωστρέφεια, πολυμέρεια, φαντασία αλλά και πατριωτικό πραγματισμό.

Συμπερασματικά, ο μείζον Ελληνισμός και οι δύο κρατικές του υποστάσεις πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες αναβάθμισής τους, επιδιώκοντας ως ήπιες δυνάμεις σταθερότητας την ανάδειξη του πολύτιμου γεωστρατηγικά «ενδιάμεσου χώρου» όπου η γεωγραφία το έθνος μας έταξε. Και παράλληλα χρειάζονται συμμαχίες, χρειάζονται πλαίσιο ασφάλειας, αφού μόνες τους δεν έχουν σήμερα την ισχύ προς διαχείριση του κεντρικού προβλήματος ασφαλείας που αντιμετωπίσουν. Αυτό του τουρκικού επεκτατισμού, που αναμένεται να οξυνθεί προς το χειρότερο τα επόμενα χρόνια. Το πόσο νευραλγικός αποδεικνύεται σήμερα ο θαλάσσιος χώρος ανάμεσα σε Κρήτη και Κύπρο, διαφαίνεται στην σκληρή προσπάθεια ΗΠΑ και ΝΑΤΟ να κρατήσουν έξω από την ανατολική Μεσόγειο τον ρωσικό παράγοντα. Αυτό είναι βασική επιδίωξη των Αμερικανών, αφού τελικός στόχος είναι μια απομονωμένη, περίκλειστη Ρωσία, μακριά από τη Μεσόγειο.Αυτό μας επιτρέπει να συμπεράνουμε ότι οι ΗΠΑ ενοχλούνται με αναβαθμισμένη παρουσία του ρωσικού παράγοντα στην ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο, γιατί προφανώς θεωρούν ότι η οικονομική και γεωπολιτική εμπλοκή της Ρωσίας εκεί, είναι δυνατόν να περιπλέξει τα πράγματα, και να θέσει σε κίνδυνο τους αμερικανικούς σχεδιασμούς.

Θυμίζουμε την προηγηθείσα απόπειρα των κυβερνήσεων Καραμανλή να οικοδομήσει έναν πρώτο –ενεργειακό κατ’ αρχήν- άξονα Αθήνας και Μόσχας, όπου ακολούθησε η αμερικανική αντίδραση, που πιστοποιεί την κρισιμότητα και γεωστρατηγική αξία του χώρου.

Σήμερα, όλη η περιοχή περιμετρικά έχει εισέλθει σε αστάθεια: Συρία, Λιβύη, Αίγυπτος, πιθανή κρίση Ισραήλ-Ιράν, «πάγωμα» (προσωρινό;) στις σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας, πιθανή ελληνοτουρκική κρίση κτλ, σκληρά συγκρουόμενα ενεργειακά συμφέροντα κτλ. Οι στρατηγικοί στόχοι ΗΠΑ και ΝΑΤΟ, κατευθύνονται προς τις περιοχές του Καυκάσου, του Περσικού Κόλπου και του Μαγκρέμπ, σπρώχνοντας ανατολικότερα τα όρια των ζωτικών συμφερόντων της Δύσης. 

Όποιος λοιπόν ελέγχει τη θάλασσα ανάμεσα σε Κρήτη και Κύπρο και βεβαίως τα δύο νησιά, κυριαρχεί - δεσπόζει της ανατολικής Μεσογείου, εποπτεύοντας τον ευρύτερο στρατηγικό χώρο που συνδέει τρεις ηπείρους.

Και ελέγχει πιο δυνατά Μέση Ανατολή αλλά και την «ευρασιατική ενδοχώρα», μέχρι τον Καύκασο και την Κασπία.

Να γιατί Ελλάδα και Κύπρος «πρέπει» να μείνουν στο άρμα του δυτικού μεταμοντερνισμού, που στην περιοχή μας παίρνει την πιο επιθετική του μορφή, επιφυλάσσοντας στον Ελληνισμό το ρόλο κομπάρσου και δορυφόρου. Οικονομικά των Γερμανών, γεωστρατηγικά των ΗΠΑ, και έπεται συνέχεια, αφού η καραδοκούσα Τουρκία απαιτεί μερτικό. Σε πρώτη φάση στο Αιγαίο…

ΟΙ ΒΑΘΥΤΕΡΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΙΘΥΜΙΩΝ ΤΟΥ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟΥ IMPERIUM

Είδαμε πως μείζον και τελικός στόχος του δυτικού imperium είναι η Ρωσία. Η χώρα που υπό την ηγεσία του Βλάντιμιρ Πούτιν επανακάμπτει σταθερά, αφού σήμερα η Ρωσική Ομοσπονδία και η ισχύς της ελάχιστα θυμίζουν την διαλυόμενη επί Γιέλτσιν αυτοκρατορία. Οι παράγοντες ισχύος της Μόσχας (ενέργεια, αμυντική βιομηχανία, οικονομικοί δείκτες) διατηρούνται ανοδικοί, ενώ ο ίδιος ο Πούτιν αρέσκεται σε γεωστρατηγικές «εκπλήξεις». Έτσι, μετά την πρωτοβουλία της Μόσχας για ένα πλαίσιο διαλόγου προς διαμόρφωση ενός καθαρά ευρωπαικού πλαίσιου συλλογικής ασφάλειας, από τη Ιρλανδία και την Πορτογαλία μέχρι τη Σκανδιναβία, την Σιβηρία και την Κύπρο, διατυπώθηκε και η δεύτερη πρωτοβουλία της Ρωσίας, προς σύσταση μιας Ευρασιατικής Ένωσης.

Θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον αν βλέπαμε στο προσεχές μέλλον μια στρατηγική Πούτιν για διεύρυνση της Ευρασιατικής Ένωσης και προς τα δυτικά, όπου χώρες όπως η Σερβία αναζητούν εκ νέου μια προωθημένη σχέση με τη Ρωσία. Είναι ένας πρόσθετος λόγος που βεβαίως οι Αμερικανοί επείγονται να «δέσουν» στο άρμα τους, μέσω ΝΑΤΟ, χώρες όπως η FYROM και άλλα κράτη της περιοχής.

Ο φιλόδοξος στόχος της προσπάθειας του ευρασιατικού εγχειρήματος, κατ’ αρχήν σε οικονομικό επίπεδο είναι η δημιουργία ενός ισχυρού σχηματισμού, ο οποίος θα μπορεί να αντιμετωπίσει ευχερέστερα την παγκόσμια οικονομική κρίση. Υπάρχει όμως και η ευρύτερη διάσταση: Σε λίγα χρόνια η Ευρασιατική Ένωση, με στυλοβάτη την Ρωσία θα εξελιχθεί πιθανότατα σε ισχυρότατο γεωστρατηγικό παράγοντα, που θα αμφισβητήσει την παγκόσμια ηγεμονία που οι ΗΠΑ θέλουν να μονοπωλούν. Εάν συνυπολογίσει κανείς τον ηγετικό ρόλο της Μόσχας στην οικονομική Ένωση των BRICS (Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Βραζιλία και Νότιο Αφρική), καθώς κσι στην CIS και Σύμφωνο Σανγκάηςκαθίσταται όλο και πιο ευδιάκριτο πως προχωρούν οι σχεδιασμοί του Βλάντιμιρ Πούτιν για μια σταδιακή «αυτοκρατορική αποκατάσταση» της χώρας. Βρισκόμαστε ενδεχομένως μπροστά στην αργή πλην σταθερή οικοδόμηση ενός τρίπολου: Ευρωπαικός πόλος, ευρασιατικός, σινικός. Αυτό συμφέρει τον ελληνικό κόσμο, υπό την έννοια της δημιουργίας ενός ελληνικού υπο-πόλου, συνδετικού των δύο πρώτων και ανοιχτού προς τον τρίτο. Θυμίζουμε την δυναμική επενδυτική είσοδο της Κίνας στην Ελλάδα (λιμένας Πειραιώς κτλ), τους ιστορικούς και θρησκευτικούς δεσμούς του Ελληνισμού με τον ρωσικό κόσμο, τα νέα ενεργειακά δεδομένα.

Ο Ρώσος πρόεδρος λοιπόν, επιστρέφοντας στις ελληνορωσικές σχέσεις, υλοποιεί έναν συνολικό σχεδιασμό διεύρυνσης του γεωστρατηγικού χώρου της Ρωσίας, αναβαθμίζοντάς την και διεκδικώντας διευρυμένους ρόλους. Έτσι, αν γίνει ποτέ πραγματικότητα η ολοκλήρωση της Ευρασιατικής Ένωσης, θα δημιουργήσει την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, την πρώτη σε ενεργειακά αποθέματα, την πρώτη σε πυρηνική στρατιωτική ισχύ και μία από τις πρώτες σε συμβατική στρατιωτική δύναμη.

Ο Πούτιν δηλώνει με έμφαση πως σκοπός της Μόσχας δεν είναι η αναβίωση της ΕΣΣΔ, όμως στις ΗΠΑ το βλέπουν διαφορετικά: Η Ευρασιατική Ένωση για τους Αμερικανούς δεν θα διαφέρει από την Σοβιετική Ένωση. Στην Ουάσιγκτον προβληματίζονται από δηλώσεις του Ρώσου ηγέτη που κάνουν λόγο για ένα μοντέλο ισχυρής και διεθνικής Ένωσης, που θα μπορεί να γίνει ένας από τους ισχυρούς πόλους του σύγχρονου κόσμου. Η ιδανική εξέλιξη για τις ΗΠΑ, εξακολουθεί να είναι μια αυριανή περιθωριοποιημένη Ρωσία, μακριά από τη Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο, αποδυναμωμένη και μειωμένη σε ισχύ. Η πραγματική απειλή όμως για τις ΗΠΑ είναι σήμερα η Ρωσία; Ή μήπως θα έπρεπε να είναι η ισλαμική τρομοκρατία, η ανερχόμενη Κίνα ή οι ποικίλλες ασύμμετρες απειλές;

Θεωρούμε, ως συνολική εκτίμηση, πως σε αυτήν την πολυσχιδή και εξωστρεφή εξωτερική πολιτική της Μόσχας, η ανασύσταση μιας οικονομικής ένωσης μέσα από την Ευρασιατική, δεν θα είναι το μοναδικό φιλόδοξο σχέδιο του Πούτιν στην νέα θητεία του. Βέβαιη θεωρείται μια εκ νέου προσέγγιση της Ευρωπαϊκή Ένωσης, με προτάσεις συνεργασίας και δημιουργίας μιας συμμαχίας συλλογικής ασφάλειας από τον Ατλαντικό μέχρι το Βλαδιβοστόκ, με ενδεχομένως κοινό νόμισμα το ευρώ και τα ενεργειακά προβλήματα να αποτελούν παρελθόν, χάρη στο φθηνό ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Οι πολιτικές διαφωνίες μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας δεν έχουν φυσικά εξαλειφθεί, ο Πούτιν όμως φαίνεται πως θα επανέλθει με ριζοσπαστικές νέες προτάσεις, αφού στη δική του αντίληψη Ε.Ε. και Ρωσία έχουν κοινότητα συμφερόντων που τις καταδικάζει να προχωρήσουν από κοινού στην αντιμετώπιση κοινών ζητημάτων και προβλημάτων.

Είναι σίγουρο πως η στρατηγική Πούτιν έχει θορυβήσει Ουάσινγκτον και Λονδίνο. Θυμίζουμε δηλώσεις της Χίλαρυ Κλίντον περί παρεμπόδισης με κάθε τρόπο επανασύστασης του πρώην σοβιετικού χώρου. Ή παλιότερα, τις παγιωμένες έως σήμερα στα αμερικανικά κέντρα εξουσίας θεωρήσεις Μπρεζίνσκυ περί του γεωστρατηγικού κέντρου του πλανήτη, τα «ευρασιατικά Βαλκάνια». Η εχθρότητα, πρωτίστως της Ουάσινγκτον, ενάντια στην ρωσική «μεγάλη επιστροφή» είναι ολοφάνερη. Και έτσι εξηγείται το ότι ο Βλάντιμιρ Πούτιν σε μόνιμη βάση χαρακτηρίζεται από μεγάλα δυτικά ΜΜΕ «νοσταλγός» της Σοβιετικής Ένωσης, αυταρχικός, με έλλειμμα δημοκρατίας και άλλα παρεμφερή.

Εδώ έγκειται ο ιδεολογικός παρονομαστής της «απέχθειας» του δυτικού μεταμοντερνισμού προς τον Πούτιν προσωπικά. Δεν είναι όμως μόνο τα γεωστρατηγικά οράματα του Ρώσου προέδρου που «πανικοβάλλλουν» κάποια δυτικά κέντρα. Είναι η γενικότερη πολιτική φιλοσοφία του «συστήματος Πούτιν», ο οποίος προσπαθεί να εμφυσήσει ισχυρή αυτοπεποίθηση στο λαό του, στο δρόμο προς μια «νέα Ρωσία». Στο Κρεμλίνο επιδιώκουν να δημιουργηθεί ρεύμα ενίσχυσης της πατριωτικής συνείδησης και των αξιών των Ρώσων, αξιών θρησκευτικών και εθνικών, και ο παράγοντας Ορθοδοξία εμφανίζεται να δεσπόζει στο όλο εγχείρημα. Έχουμε μια αναζωπύρωση της ορθόδοξης πίστης σήμερα σε όλη τη Ρωσία, που καθιστά τη χώρα προπύργιο της νεο-ορθοδοξίας.

Αλλά είναι και κάτι άλλο που χαλάει τα σχέδια των παγκοσμιοποιητών: 

Η πεισματική άρνηση της Μόσχας να υποκύψει στις «αγορές», όπως τις εννοεί η «διεθνής» του κεφαλαίου και ο οικονομικός ιμπεριαλισμός συγκεκριμένων δυτικών κέντρων. Ο Πούτιν δεν δίστασε, μετά το ΔΝΤ και τις παραφυάδες του, να πετάξει έξω και τις δυτικοτραφείς ΜΚΟ που υπονόμευαν ανοιχτά την πολιτική του και μάλιστα με αμερικανικά χρήματα. Θυμίζουμε πως η αμερικανική αποστολή της Υπηρεσίας για τη Διεθνή Ανάπτυξη (USAID) επί παραδείγματι, που πρωταγωνίστησε υπέρ του σχεδίου Ανάν στην Κύπρο και δραστηριοποιούνταν στη Ρωσία εδώ και χρόνια, έκλεισε τα γραφεία της στη Μόσχα μετά από εντολή των ρωσικών αρχών.

Η πολιτική που ακολουθεί το σύστημα Πούτιν είναι σε κόντρα με τους οραματισμούς των νεοταξιτών της Δύσης: Η Ρωσία είναι έξω από τη «διεθνή των τοκογλύφων» και τα γρανάζια τους, οι «αγορές δεν μπορούν να την βλάψουν σοβαρά, και –το χειρότερο για την μεταμοντέρνα Δύση- ανακαλύπτει το αυτοκρατορικό και ορθόδοξο παρελθόν της. Η Ρωσία ξαναγίνεται εθνικό κράτος, με μια νεοορθόδοξη επιστροφή στις ρίζες της. Απέναντι σε αυτήν την αναγέννηση, οι πιο επιθετικοί δυτικοί κύκλοι πόσο μπορούν να την χτυπήσουν, όταν αναγκάζονται να καταφεύγουν σε φαιδρότητες τύπου «Pussy Riots» ή «Gay parades»; Η γελιοποίηση θεσμών και αξιών (οικογένεια, θρησκεία) δεν «περπατάει» στη Ρωσία, που αρνείται να δεχθεί πχ τους γάμους ομοφυλοφίλων ή το να ακούγονται ροκ βωμολοχίες μέσα σε εκκλησίες.

Με μια κουβέντα: Η σημερινή νεοορθόδοξη Ρωσία, είναι ασύμβατη με τον δυτικό αεθνικό μεταμοντερνισμό, και ως εκ τούτου, υπάρχουν και ιδεολογικοί λόγοι που πρέπει να χτυπηθεί.

Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΝΕΟ ΠΟΛΥΠΟΛΙΚΟ ΚΟΣΜΟ

Πως πρέπει να αξιοποιήσει η δική μας πλευρά την νέα πολυπολικότητα στην παγκόσμια σκακιέρα; Η διπλή επίθεση που δέχθηκαν Ελλάδα και Κύπρος δείχνει πεντακάθαρα πως η χρηματοπιστωτική αυτοκρατορία του δυτικού μεταμοντερνισμού προετοιμάζεται από τώρα για ένα «τέλος» του Ελληνισμού μέσα στην ιστορία, για την μετατροπή μας από χώρα σε χώρο και από Έθνος σε πληθυσμό.

Άρα, έχουμε κάθε δικαίωμα να προετοιμαστούμε και εμείς για μια «ελληνική άνοιξη». Μια άνοιξη που θα επαναφέρει, αν εμφανιστούν στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη Ηγέτες και όχι εξαρτημένα ανδρείκελα, το κοινό ευρωπαικό μας όραμα ως ζητούμενο.

Όπως και να έχει, το μέλλον του λαού μας είναι μέσα στην Ευρώπη και περνά μέσα από αυτό που εμείς μπολιάσαμε την γηραιά μας ήπειρο: Ανθρωπισμό, χριστιανισμό, κάλλος και αισθητική, γνώση και επίγνωση. Ως Έθνος Ελλήνων, σώζαμε την Ευρώπη ακόμη κι όταν καταρρέαμε. Το 1453 έπεφτε η Κωνσταντινούπολη, όμως δικοί μας άνθρωποι μετέφεραν τη φλόγα του ουμανισμού στη Δύση, και ήρθε η αναγέννηση. Όπως λίγους αιώνες πριν, πάλι δικοί μας άνθρωποι βάπτισαν την Ανατολή και το σλαβικό κόσμο στα νάματα της Ορθοδοξίας και των βυζαντινών μνημών.

Στο γεωγραφικό άκρο της ηπείρου μας, όμως στο κέντρο της πολιτισμικά, στο σημείο τομής των παραδοσιακών χερσαίων δυνάμεων της δυτικής Ευρώπης και αυτών της ευρασιατικής ανατολής, μπορούμε να γίνουμε ο πολύτιμος «ενδιάμεσος χώρος» διαμόρφωσης μιας πανευρωπαικής προοπτικής. Μιας προοπτικής που θα ακυρώσει τις σημερινές πολλαπλές απειλές που δέχεται το Έθνος μας από εξωευρωπαικές δυνάμεις και κέντρα: Ισλάμ (μέσω Τουρκίας και λαθρομετανάστευσης), χρηματοπιστωτική αυτοκρατορία (μέσω μνημονίων και μηχανισμών οικονομικής εξάρτησης), απεθνοποίηση (μέσω των πιο εξελιγμένων μηχανισμών της παγκοσμιοποίησης ).

Να λοιπόν άλλο ένα στοίχημα, που αν σωθούμε σήμερα από την απόλυτη καταστροφή, θα μπορέσουμε να το παίξουμε αύριο, στο προσεχές μέλλον: Η Ελλάδα και η Κύπρος στην «ενδιάμεση περιοχή» σήμερα, και αύριο κέντρο της Παν-ευρώπης. Μιας Ευρώπης πραγματικά ανεξάρτητης, με ισχυρές δικλείδες προστασίας για τα μέλη της, μιας Ευρώπης ανεξάρτητης πολιτικά και αμυντικά, από τη Λισσαβώνα και την Κοπενχάγη μέχρι την Λευκωσία, την Αγία Πετρούπολη και τα Ουράλια.

Σύμφωνα με όλο και περισσότερες θεωρήσεις, το μέλλον των Βαλκανίων και της Ευρασίας, θα καθοριστεί από τη σύγκρουση των δυνάμεων της νέο-ορθοδοξίας με αυτές του ισλαμικού νέο-οθωμανισμού. Η Ελλάδα και η Κύπρος είναι γεωγραφικά και πολιτισμικά μέρος και αυτού του κόσμου, και η κάποτε αποκλειστικά στρατιωτικής υφής απειλή της Τουρκίας, σήμερα μας κυκλώνει και με ένα απροκάλυπτα νεοισλαμικό κίνδυνο.

Αν πρέπει να αποτραπεί μια κατά Σάμιουελ Χάντιγκτον «Σύγκρουση των Πολιτισμών» στην περιοχή μας, η Ελλάδα και η Κύπρος πρέπει να ανατρέξουν στις δικές τους παραδόσεις και να οικοδομήσουν το κοινό τους όραμα πάνω τη βάση της Ορθοδοξίας. Δεν μιλάμε για στείρα θρησκοληψία, όπως σίγουρα οι εθνοαλλεργικοί θα μας κατηγορήσουν. Μιλάμε για αξιοποίηση του παράγοντα Ορθοδοξία και της δικής μας αυτοκρατορικής μνήμης, ως συνεκτικού στοιχείου του Έθνους και όπλο συλλογικής αντίστασης σε έναν κόσμο όλο και πιο ρευστό, όλο και πιο θολό.

Στο τριπολικό γεωπολιτικό σχήμα που εξελίσσεται –δυστυχώς- σε συγκρουσιακό, στα όρια Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής (δυτικό νεοφιλελεύθερο – ευρασιατικό νεοορθόδοξο – σουνιτικό νεοισλαμικό), εμείς πρέπει να κάνουμε τις δικές μας επιλογές. Και αν πολιτικά και αμυντικά είμαστε προσδεδεμένοι στη Δύση, θρησκευτικά και πολιτισμικά πρέπει να ανοιχτούμε και προς την Ανατολή. Ο βυζαντινός δικέφαλος, κοίταζε και κοιτάζει και προς τις δύο πλευρές.

Ας ανοίξει λοιπόν, πριν μας καταπιούν τα μνημόνια και οι «αγορές», ο δημόσιος διάλογος για να συγκροτηθούν το πλαίσιο και η βάση σύνταξης μιας «στρατηγική χάρτας» πανεθνικής στοχοθεσίας και οράματος. Τα στερείται δραματικά ο τόπος, με τη συνενοχή μιας αδιάφορης και όλο και πιο εξαρτημένης πολιτικής κάστας.

Η Ελλάδα και μαζί κι η Κύπρος, πρέπει να «ανακαλύψουν» τους νέους Ηγέτες, που θα κυβερνήσουν με όραμα και ψυχή. Όχι με τη δουλοπρέπεια και τον ραγιαδισμό των τωρινών. Ο νέος, πολυπολικός κόσμος διαμορφώνεται, και μας καλεί να διεκδικήσουμε τη θέση που μας πρέπει και μας αξίζει. Και σίγουρα δεν μας αξίζει αυτό που από τους σημερινούς ανάξιους και ανίκανους εισπράττουμε, κατ’ εντολήν των ξένων αφεντικών τους…

* Iστορικός, αμυντικός αναλυτής, πρόεδρος ΕΛ.Κ.Ε.Δ.Α.