ΛΑΘΡΟΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΤΟΥ ΙΣΛΑΜ

Λαθρομετανάστευση εκ Τουρκίας

του Ιωάννη Μιχαλέτου

Το Τουρκικό κράτος τον Απρίλιο του 2013 άλλαξε τον μεταναστευτικό νόμο που ίσχυε επί δεκαετίες και καθιέρωσε νέες διατάξεις ούτως ώστε να εναρμονιστεί με τα δεδομένα της Ε.Ε. γεγονός που έπαιξε σημαντικό ρόλο στις μέχρι τώρα συμφωνίες για την επανεισδοχή λαθρομεταναστών από την Ευρώπη προς τη Τουρκία, συμφωνία όμως που επισκιάζεται από την άρνηση της Άγκυρας να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία.

Παρόλα αυτά, ο νόμος αυτός καθ' αυτός στη ουσία θα μεγεθύνει το πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης λόγω των ειδικών διατάξεων που εγκρίθηκαν και κατά συνέπεια αυξάνεται και το βάρος νεοεισερχομένων προς τα Ελληνικά σύνορα μεσοπρόθεσμα. Είναι μάλλον απίθανο σε κάθε περίπτωση η Τουρκία να εφαρμόσει την διαδικασία επανεισδοχής των λαθρομεταναστών και ακόμα και στην περίπτωση που αυτό θα ήταν δυνατό, το αντάλλαγμα περί της μη-βίζας σε Τούρκους υπηκόους θα δημιουργούσε άλλα προβλήματα, τα οποία σχετίζονται και αυτά με το νέο Τουρκικό μεταναστευτικό νόμο.

Ειδικότερα

- Για πρώτη φορά η Τουρκία αναγνωρίζει το δικαίωμα των "προσφύγων" να διαμένουν "επ' αόριστον" στην επικράτεια της μέχρι να μπορέσουν να μεταφερθούν σε μια τρίτη ασφαλή χώρα. Αυτήν την περίοδο υπολογίζονται σε περίπου 660.000 οι πρόσφυγες από τη Συρία και μπορούν πλέον να μείνουν μόνιμα εκεί έως ότου προωθηθούν κάπου αλλού. Ασφαλώς ένα τμήμα μετακινείται ήδη και λάθρα προς την Ελλάδα.

- οι αλλοδαποί στη Τουρκία των οποίων οι άδειες παραμονής έχουν λήξει, μπορούν πλέον να αιτηθούν στα κατά τόπους Νομαρχιακά γραφεία να εξαιρεθούν από την πολυετή απαγόρευση επανεισόδου στη χώρα και να έχουν πρόστιμο ενός έτους απαγόρευσης εισόδου.

- Όσοι αλλοδαποί με άδειες παραμονής στη Τουρκία που διαμένουν για οχτώ συναπτά έτη μπορούν να λάβουν κατόπιν αιτήσεως και εξετάσεως αυτής, απεριόριστη παραμονή.

- Η Τουρκία επίσης για πρώτη φορά αναγνωρίζει το στάτους των ατόμων δίχως εθνικότητα με την πρόβλεψη παροχής μόνιμων αδειών παραμονής.

- Δίδονται περισσότερες διευκολύνσεις νομικές αλλά και χρόνος για την προσβολή δικαστικών αποφάσεων απέλασης εκ μέρους των λαθρομεταναστών ως προς τις αποφάσεις των Τουρκικών δικαστηρίων

- Θα υπάρχει πλέον το καθεστώς "Της σύντομης άδειας παραμονής" για όσους αλλοδαπούς αποφοιτούν από Τουρκικά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία έτη και συστηματικά η Τουρκία δίδει υποτροφίες για σπουδές για χιλιάδες νέους με καθαρή στόχευση την Ισλαμική εκπάιδευση. Επιπλέον ο νέος νόμος επιτρέπει την εργασία στους ξένους αυτούς φοιτητές με επιπλέον προβλέψεις για απόκτηση μακροχρόνιας άδεις παραμονής.

- Συνεχίζωντας, για τους αλλοδαπούς με άδειες παραμονής, δίνεται το δικαίωμα οικογενειακής επανένωσης με τη σύζυγο και τα τέκνα. Αυτό ισχύει και για τους πρόσφυγες.

- Η άδεια παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους μπορεί να δίδεται πλέον με ισχύ ενός έτους και ανανεώσεις επ' άπειρον εάν κριθεί σκόπιμο από τις Τουρκικές Αρχές. Αυτό ισχύει για κράτη που βρίσκονται σε συρράξεις ή σοβαρές κρίσεις, εν ολίγοις το σύνολο σχεδόν της Αφρικής, το Αφγανιστάν, Υεμένη, Συρία, Λιβύη και άλλα.

Τέλος το καθεστώς "χαλαρής βίζας" ή καθόλου που η Τουρκία έχει με πλείστα κράτη της Ασίας και Αφρικής διατηρείτε ως έχει, παρόλο που αποτελεί ένα βασικό μηχανισμό διευκολύνσεως της μετακίνησης λαθρομεταναστών προς την Ε.Ε. μέσω Ελλάδος ως επί το πλείστον.

Σε γενικές γραμμές οι νέοι κώδικες του Τουρκικού νομικού καθεστώτος, θα δώσουν περαιτέρω κίνητρα στα ήδη υπάρχοντα και πανίσχυρα δίκτυα δουλεμπόρων, να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που ανοίγονται και να εξακολουθούν να χρησιμοποιούν αυτή τη χώρα ως εφαλτήριο για νέα κύματα λαθρομεταναστών προς την Ε.Ε. μέσω Ελλάδος κατά βάση.

Την παρούσα περίοδο ο συνολικός αριθμός των λαθρομεταναστών εντός της Τουρκίας ξεπερνά τα 2 εκ. άτομα, δίχως να υπολογίζονται οι Σύριοι και λοιποί πρόσφυγες. Ανοιχτό παραμένει και το ζήτημα της λεγόμενης "Ισλαμικής Σένγκεν" που ο Τούρκος Πρωθυπουργός Ερντογκάν είχε προτείνει προ ολίγων ετών στα λοιπά κράτη του διακυβερνητικού οργανισμού της Ισλαμικής διάσκεψης.

Η Τουρκική επικράτεια αποτελεί το κύριο πέρασμα των λαθρομεταναστευτικών ανθρώπινων κυμάτων προς την Ε.Ε. και ασφαλώς και την Ελλάδα. Στο παρόν κείμενο θα αναπτυχθούν ιδιαιτέρως συνοπτικά οι κύριες διαδρομές και "πύλες" εισόδου-εξόδου από όπου κατευθύνονται ετησίως εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι από την Ασία προς τη Δύση.

Κύρια περάσματα λαθρομετανάστευσης εις τη Τουρκία

Σύνορα με Ιράν

Όρος Κουτσού Αγκρί - Ντογκουμπεγιαζίτ, Βαν-Μπασκαλέ, Χακάρι-Γιουκσέκοβα

Σύνορα με Ιράκ

Χκάρι-Σεμντίλι, Σιρνάκ-Ουλουντερέ

Σύνορα με Συρία

Σανλιούρφα-Ακτσακαλέ, Χατάι-Κουβετσί, Αλτονοζού-Τουρφάντα, Χατάι-Καμπεγιάζ, Χατάι-Ρειχανλί, Χατάι-Σαμανταγί, Άδανα-Κρατάς, Γκαζιαντέπ-Ισλαχιγιέ

Οι Αφγανοί λαθρομετανάστες προτού εισέλθουν σε Τουρκικό έδαφος συγκεντρώνονται (σε ότι αφορά τα καραβάνια των δουλεμπόρων) στην ερημική έκταση Ντάς ελούτ στο Ανατολικό Ιράν πλησίον των οροσειρών Ζάγκρος. Από εκεί προχωρούν με λεωφορεία συνήθως στη μικρή πόλη Μαράντ πλησίον της λίμνης Ούρμια ακριβώς στα σύνορα με Ιράκ και Τουρκια.

Από εκεί οι Τούρκοι δουλέμποροι τους παραλαμβάνουν και τους μεταφέρουν τις περισσότερες φορές στη πόλη Χακκάρι και από εκεί στην πόλη Ελαζίγ και έπειτα στο Άντεπαζάρ. Είθισται να διασπώνται σε μικρότερες ομάδες, με τελική όμως κατάληξη για τους περισσότερους την Κωνσταντινούπολη.

Ένας μεγάλος αριθμός θα "τοποθετηθεί" στην συνοικία του Ακσαράι, στο Κουμ Καπι, Οσμανπασά, Μπακιρκού και αναλόγως των πληρωμών που έχουν υπάρξει και αρκετών άλλων παραγόντων, θα διοχετευτούν στην Ελλάδα είτε μέσω του Έβρου, είτε θα προωθηθούν νοτιότερα δια θαλάσσης, είτε θα δοκιμάσουν την εισόδου προς τη Βουλγαρία. Πολύ λίγοι θα καταλήξουν στη Βουλγαρία, Ρουμανία ακόμα και Ουκρανία δια της θαλάσσιας οδού. Επιπλέον σημαντική είναι και η διοχέτευση λαθρομεταναστών στη Σμύρνη, Μούγλα και την ευρύτερη περιοχή.

Η είσοδος προς Ελλάδα δια θαλάσσης

Κουτσουκουγιού και Αιβαλίκ προς Λέσβο

Τσεσμέ προς Χίο

Μποντρούμ προς Κω και διπλανούς νήσους

Αιντίν, ακτή Κουσάντασι προς Σάμο

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι κεφαλές των εγκληματικών οργανώσεων στην Ανατόλια, ονομαζόμενοι ως "Μπάμπας" εκ του "Πατρός" διαθέτουν τουλάχιστον 25.000 άτομα υπό τις διαταγές τους και η λαθρομετανάστευση αποτελεί βασικό κλάδο δραστηριοτήτων και προσόδων, πέραν των ναρκωτικών, εκβιασμών, τζόγου και λοιπών παρανόμων δραστηριοτήτων

Κατά μέσο όρο ένας Αφγανός "αποδίδει" 15.000 Δολάρια για τη λεγόμενη Τουρκική Μαφία από τη στιγμή που θα εισέλθει στη χώρα μέχρι την έξοδό του, γιατί εκτός από το άμεσο χρηματικό ποσό που πληρώνει, αποτελεί σε αρκετές περιπτώσεις ανέξοδη εργατική δύναμη ή/και γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης πάσης φύσεως. Οι περίπου 100.000 Αφγανοί που από το 2006 έως τη σήμερον έχουν εισέλθει (και οι περισσότεροι εν συνεχεία εξέλθει) στην Ελλάδα, μπορεί με πολύ αδρούς υπολογισμούς να εκτιμηθεί ότι "απέδωσαν" 1,5 Δις. Δολάρια σε εγκληματικές οργανώσεις της γείτονος.

Ο συνολικός αριθμός των εισερχομένων από δουλεμπορικά κυκλώματα στην Ελλάδα από το 2006 έως το τέλος του 2013 υπολογίζεται σε 1.000.000 άτομα και είναι ηλίου φαεινότερο ότι ο "τζίρος" μόνο στο Τουρκικό έδαφος και μόνο σε ότι αφορά την Ελλάδα, είναι πραγματικά ευμεγέθης. Ασφαλώς επιπλέον παράνομοι κύκλοι δραστηριοτήτων αναπτύσσονται από εγχώριες και μη ομάδες και επί Ελληνικού εδάφους.

Λόγω του ότι οι μετακινήσεις λαθρομεταναστών από τα μέσα της περασμένης δεκαετίας, δείχνουν εμφανή οργάνωση "Γραμμών παραγωγής Τέιλορ" κατά την έκφραση ενός Τούρκου πανεπιστημιακού και λόγω του ότι υπάρχουν σαφέστατα άρτια κλιμάκια πληροφοριών επί Τουρκικού εδάφους αλλά και στην ευρύτερη περιοχή που συνδράμουν τους δουλεμπόρους, το συμπέρασμα που μπορεί να συναχθεί σε πρώτη φάση, είναι ότι υπάρχει μια ανοχή το λιγότερο του επίσημου κράτους σε συνδυασμό με μια κεντρική κατεύθυνση η οποία δεν μπορεί να είναι εθνικής φύσεως, αλλά διεθνούς υφής εξαιτίας του πολυεθνικού χαρακτήρα αυτής της διαδικασίας.

Το γεγονός δηλαδή ότι υπάρχει πόλεμος στο Αφγανιστάν δεν δικαιολογεί από μόνο του την εμφάνιση μιας υποδομής και δικτύου παρανομίας τέτοιας έκτασης αυτήν την περίοδο, καθότι το Αφγανιστάν βρίσκεται σε συνεχή πολεμική ένταση από τα μέσα της δεκαετίας του '70. Ταυτόχρονα η ύπαρξη άλλων εθνικοτήτων, όπως Βιρμανών σε αυξανόμενους αριθμούς σε σχέση με τη λαθρομετανάστευση εκ Τουρκίας περαιτέρω ενδυναμώνει την άποψη περί διεθνούς συντονισμού, κυρίως από τα ίδια κυκλώματα που είναι σε θέση να ασκούν και πολιτική επιρροή αλλά και να διαθέτουν τους πόρους, τόσο οικονομικούς, όσο και κοινωνικούς και τεχνικούς για τέτοιου είδους μετακινήσεις.

Στον ευρύτερο Ανατολικό-Μεσογειακό χώρο και αυτό της Μέσης Ανατολής, τα δίκτυα μεταφοράς ναρκωτικών διαθέτουν τέτοια χαρακτηριστικά σε διαχρονική βάση, σε αγαστή συνεργασία όμως με κατά τόπους κυβερνήσεις, μη-κρατικούς δρώντες αλλά και ευρύτερα διεθνή εγκληματικά συνδικάτα που προστρέχουν σε επίπεδο βοηθητικών υπηρεσιών.

Η υποστήριξη εκ μέρους κρατικών παραγόντων για λόγους ιδεολογίας και θρησκείας δεν πρέπει να παραβλέπεται, όπως και η εικόνα σε ένα ευρύτερο επίπεδο στην Ευρώπη, όπου ταυτοχρόνως με την ενδυνάμωση των λαθρομεταναστευτικών κυμάτων, παρατηρούνται ακόμα δύο φαινόμενα, αυτό της ενδυνάμωσης του πολιτικού Ισλάμ στις Δυτικές μεγαλουπόλεις (και της εξτρεμιστικής πλευράς του) και της όσμωσης και συνεργασίας με πάσης φύσεως οργανωμένα εγκληματικά στρώματα. Όλα τα ανωτέρω εν τέλει έχουν και πολιτικές και κοινωνικές προεκτάσεις, αλλά σε ιστορική ανάγνωση και γεωπολιτικές.