Τουρκμενιστάν: Ποιος θα πάρει το πολυτιμότερο βραβείο της Κεντρικής Ασίας;

Ο άνεμος της αλλαγής κλονίζει τα πολιτικά καθεστώτα στην Ευρώπη, την Ασία και την Αμερική, αλλά το Τουρκμενιστάν είναι σαν πέτρινος τοίχος.

Στέκεται σαν μονόλιθος που δεν είναι προσβάσιμος στα στοιχεία. Αλλά αυτό βέβαια μόνο με την πρώτη ματιά.

Όλα δείχνουν ότι το Τουρκμενιστάν θα είναι το επόμενο πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας.

Κατεψυγμένο, σαν στον Μεσαίωνα από την άποψη της γεωπολιτικής, η δημοκρατία θα γίνει σύντομα μια αρένα αντιπαλότητας μεταξύ εσωτερικών φυλών και εξωτερικών γεωπολιτικών παραγόντων.

Τίποτα δεν φεύγει τόσο γρήγορα όσο η σταθερότητα, όπως έδειξε το πρόσφατο παράδειγμα της Λευκορωσίας. Όλοι οι απαραίτητοι παράγοντες έχουν αναπτυχθεί για μεγάλες αλλαγές στο Τουρκμενιστάν.

Το Τουρκμενιστάν διαθέτει πραγματικά τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου. 

Είναι η 4η χώρα στον κόσμο όσον αφορά τις πωλήσεις φυσικού αερίου.

Επιπλέον, ο πληθυσμός της χώρας είναι μόνο περίπου 6 εκατομμύρια. Το μικρότερο στην Κεντρική Ασία. Στο γειτονικό Ουζμπεκιστάν, μόνο οι εφεδρείες του στρατού είναι σχεδόν ένα εκατομμύριο περισσότεροι άνθρωποι.

Το Τουρκμενιστάν είναι η πιο πλούσια σε φυσικό αέριο και αραιοκατοικημένη χώρα στην Κεντρική Ασία. Αποτελεί ένα πολύτιμο βραβείο στο μεγάλο γεωπολιτικό παιχνίδι.

Η δημοκρατία ακολουθεί επισήμως μια πολιτική ουδετερότητας που την θεωρεί μεγάλη επιτυχία, παρόλο που πρόκειται για μια τουρκμενική εκδοχή πολυδιάστατης προσέγγισης, η οποία επιτρέπει στις εξωτερικές γεωπολιτικές δυνάμεις να έχουν το μερίδιο της επιρροής τους στη χώρα. Και όλα πάνε καλά έως ότου οι εξωτερικές δυνάμεις αρχίσουν να πολεμούν μεταξύ τους. Τώρα είναι μια τέτοια στιγμή.

Η ευαίσθητη ισορροπία στην περιοχή έχει διαταραχθεί από την επέκταση της επιρροής της Τουρκίας στον Καύκασο. Η Άγκυρα υποστήριξε το Αζερμπαϊτζάν στον πόλεμο με την Αρμενία και έσπασε το γεωπολιτικό τζάκποτ - τώρα η στρατιωτική προστασία και η οικονομική επιρροή της εκτείνεται στις ακτές του Μπακού,μ της Κασπίας Θάλασσας. Από την άλλη πλευρά είναι το Τουρκμενιστάν, με τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου, η κατοχή του οποίου υπόσχεται να φτάσει σε ένα νέο επίπεδο οικονομικής και πολιτικής επιρροής στον κόσμο για την Τουρκία.

Ο πειρασμός για την Τουρκία είναι ακόμη μεγαλύτερος με το Τουρκμενιστάν. Η χώρα συνδέεται με εθνικές, γλωσσικές και πολιτιστικές ρίζες. Οι Τούρκοι, οι Αζερμπαϊτζανοί και οι Τουρκμένοι είναι τρεις λαοί της ομάδας γλωσσών Oghuz. Οι πλησιέστεροι συγγενείς των ίδιων των Πετσενέγκων με τους οποίους οι πρίγκιπες του Κιέβου πολέμησαν στις νότιες ρωσικές στέπες.

Οι Τούρκοι, οι Αζερμπαϊτζανοί και οι Τουρκμένοι, είναι οι πιο στενοί λαοί στον τουρκικό κόσμο. Καταλαβαίνουν ο ένας τον άλλο χωρίς διερμηνέα. Ναι, είναι ακόμη πιο κοντά ο ένας στον άλλο από τους Ρώσους, τους Λευκορώσους και τους Ουκρανούς.

Και τι θα πειράξει η Τουρκία των 85 εκατομμύρια να πάρει υπό τον έλεγχο της τα 6 εκατομμύρια του Τουρκμενιστάν; Όταν στην αναπτυσσόμενη τουρκική αυτοκρατορία, ανοίγει η όρεξη, κανένα ουδέτερο καθεστώς δεν θα βοηθήσει.

Η Άγκυρα έχει ήδη εκφράσει την ιδέα της αναβίωσης των έργων κατασκευής αγωγού φυσικού αερίου κατά μήκος της Κασπίας Θάλασσας από το Τουρκμενιστάν έως το Αζερμπαϊτζάν. Από την πλευρά της, είναι έτοιμη να εξασφαλίσει τις πωλήσεις και την ασφάλεια αερίου.

Προηγουμένως, η Ρωσία προσπάθησε με κάθε δυνατό τρόπο να πάρει τον έλεγχο της τουρκμενικής βιομηχανίας φυσικού αερίου, αλλά μόνο εν μέρει με επιτυχία. 

Η Ρωσία απαγόρευσε τη διέλευση του Τουρκμενικού φυσικού αερίου μέσω της επικράτειάς της και ο κύριος αγοραστής τώρα είναι η Κίνα, η οποία παρείχε την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου στην επικράτειά της.

Σήμερα στο Τουρκμενιστάν συγκρούονται τα συμφέροντα τριών παικτών. Τουρκίας, Ρωσίας και Κίνας.

Από αυτούς, μόνο το Πεκίνο ενδιαφέρεται να διατηρήσει το status quo. Αλλά έχει περιορισμένη επιρροή στις εσωτερικές διαδικασίες. Η Τουρκία επιθυμεί αλλαγές, αύξηση της επιρροής της, είσοδο της δημοκρατίας στη σφαίρα συμφερόντων της. Η Τουρκία χτίζει μια νέα αυτοκρατορία Oghuz.

Θα πρέπει να διαπραγματευτεί με τη Ρωσία. Οι ενδοτουρκμενικές φυλές έχουν ήδη χωριστεί σε φιλο-τουρκικές και φιλο-ρωσικές.

Στο εγγύς μέλλον, το Τουρκμενιστάν θα αποτελέσει μια νέα ζώνη αντιπαράθεσης μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας. Εάν αυτές οι χώρες συμφωνήσουν μεταξύ τους, η κατάσταση μπορεί να επιλυθεί ειρηνικά. Υπάρχει η πιθανότητα να συναφθεί συμφωνία, όχι απαραίτητα δημόσια, μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας σχετικά με την οριοθέτηση των σφαιρών επιρροής στη Μέση Ανατολή, τον Καύκασο και την Κεντρική Ασία.

Είναι πιθανό μια τέτοια συμφωνία να υπάρχει ήδη. Αλλά ταυτόχρονα, κάθε πλευρά μπορεί να προσπαθήσει να βελτιώσει τις διαπραγματευτικές της θέσεις.

Για το Τουρκμενιστάν, αυτό θα σημαίνει μεγάλες εσωτερικές συγκρούσεις φατριών, οι οποίες θα υποστηρίζονται είτε από τη μία είτε από την άλλη εξωτερική δύναμη.

Το 2002, υπήρχε ήδη μια απόπειρα πραξικοπήματος στη χώρα, αν και, κατά πάσα πιθανότητα, ήταν μια ενέργεια καθοδηγούμενη από την τρέχουσα κυβέρνησης για την εξάλειψη των ανταγωνιστών, αλλά αυτό είναι επίσης σαφής ένδειξη της παρουσίας τέτοιων ανταγωνιστικών δυνάμεων.

Η ουδετερότητα θεωρείται από καιρό μια ευλογία που διασφαλίζει αξιόπιστα και την εσωτερική σταθερότητα. Τώρα οι συνθήκες έχουν αλλάξει.

Το Μεγάλο Παιχνίδι έχει ξεκινήσει.

BSGREEKS