Τα Σκόπια - ΜΙΤ, κέντρο ηρωίνης της τάξης των 300 δισεκατομμυρίων δολλαρίων
Το Grand Hotel των Σκοπίων, τα φορτία υδροχλωρικού οξέος και τα εργαστήρια παραγωγής ηρωίνης
26 Απριλίου 1995: Παγκόσμια πρωτεύουσα επεξεργασίας της ηρωίνης έχουν γίνει τα Σκόπια, σύμφωνα με συνταρακτικά στοιχεία που διαθέτουν αστυνομικές υπηρεσίες της Ευρώπης και της Αμερικής, καθώς και η Ίντερπολ.
Καμιόνια φαντάσματα κυκλοφορούν τις νύχτες στο κράτος των Σκοπίων διακινώντας τόνους από τα σκληρά ναρκωτικά και δίδοντας την εικόνα μιας χώρας –τεκέ!…
Εδώ λειτουργούν διαμετακομιστικά κέντρα επεξεργασίας ηρωίνης.
Πέρυσι διακινήθηκαν υπέρογκα χρηματικά ποσά, της τάξης των 300 δισεκατομμυρίων δολλαρίων, που προέρχονται από την εμπορία 500 τόνων ηρωίνης και 750 τόνων κοκαΐνης.
Το ιταλικό περιοδικό «Εσπρέσο» αποκαλύπτει ότι τα δύο τελευταία χρόνια στα Σκόπια κατέληξαν περί τους 100 τόνους χημικών ουσιών για την επεξεργασία ηρωίνης.
Στα Σκόπια καταλήγει μέρος της παραγωγής του λεγόμενου «Χρυσού Τριγώνου»: της Βιρμανίας, με παραγωγή 2,300 τόνους οπίου ετησίως, του Λάος με 300 τόνους.
Η Κινέζικη Μαφία και οι Αφγανοί, μετά τον πόλεμο που κήρυξε στα ναρκωτικά το Ιράν, χώρα διακίνησης προς την Τουρκία, επέλεξαν τα Σκόπια ως νέα χώρα επεξεργασίας!……
Απόρρητη έκθεση των ελληνικών αρχών ασφαλείας αποκαλύπτει τις διαδρομές των φορτίων ναρκωτικών και τις μεθόδους των σύγχρονων συμμοριών
Δ. ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
ΑΝ ΕΝΑΣ (υποτιθέμενος) επιθεωρητής Μεγκρέ επιθυμούσε να ανιχνεύσει τους νέους δρόμους των ναρκωτικών που καθορίζουν τον λεγόμενο «βαλκανικό άξονα», τότε είναι σχεδόν βέβαιον ότι θα βρισκόταν προ εκπλήξεως.
Δεν έχουν αλλάξει απλώς οι παραδοσιακοί δρόμοι διακίνησης των ναρκωτικών, δεν έχουν εισέλθει νέες χώρες στο παράνομο εμπόριο, δεν άνοιξαν νέα εργαστήρια και περιοχές καλλιέργειας οπίου. Αλλά, επιπλέον, η μαφία των ναρκωτικών υπέστη σοβαρές διαφοροποιήσεις, απόκτησε ισχυρούς δεσμούς με κυβερνητικούς παράγοντες, ελέγχει εθνικιστικά κινήματα και οργανώσεις και έχει στη διάθεσή της τεράστια υλικά μέσα.
Είναι πλέον γεγονός: το οργανωμένο έγκλημα στα Βαλκάνια έχει εισέλθει σε νέα φάση. Ας ακολουθήσουμε όμως τα βήματα του (υποτιθέμενου) επιθεωρητή Μεγκρέ. Η έρευνά του, όπως και η έρευνα της Υπηρεσίας Δίωξης Ναρκωτικών της Ελλάδας, δεν θα μπορούσε να ξεκινήσει παρά μόνον από το Grand Hotel, στα Σκόπια. «Ολόκληρος όροφος στο Grand Hotel της FYROM», αναφέρεται στην έκθεση του υπουργείου που παρουσιάζει σήμερα «Το Βήμα», «είναι κλεισμένος για τους αλβανούς κροίσους των ναρκωτικών, που κινούνται με Μερτσέντες, ζουν πολυτελώς και φρουρούνται από ένοπλους σωματοφύλακες».
Ο λόγος είναι προφανής. Μεγάλο μέρος από τη συγκομιδή οπίου που προέρχεται τόσο από τη Νότια Αλβανία όσο και από τις διάσπαρτες καλλιέργειες στην περιοχή των Σκοπίων φθάνει στα παράνομα εργαστήρια της πΓΔΜ που βρίσκονται στο τρίγωνο Γευγελή, Πριλέπ Πρίστινα και Κομάνοβο. Επιπλέον, ρώσοι μαφιόζοι μεταφέρουν στα ίδια εργαστήρια όπιο από τις περιοχές του Καζαχστάν, τις δημοκρατίες του Καυκάσου και του Αφγανιστάν. Τα παράνομα φορτία φθάνουν εδώ μέσω της Βουλγαρίας, και αφού τους γίνεται η κατάλληλη επεξεργασία προωθούνται στην Ελλάδα, την Ιταλία και τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης.
Η διακίνηση γίνεται κυρίως με ιδιωτικά οχήματα ή, ακόμη, και με τουριστικά λεωφορεία.
Ανέκαθεν η πΓΔΜ, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, αποτελούσε ένα κομβικό σημείο στη διακίνηση των ναρκωτικών από την Τουρκία και τη Μαύρη Θάλασσα προς τη Δυτική Ευρώπη. Το κλείσιμο των συνόρων με τη Σερβία και η επιβολή εμπάργκο από την Ελλάδα, παλαιότερα, είχαν ως αποτέλεσμα να αυξηθεί το λαθρεμπόριο των ναρκωτικών που διακινούνται μέσω των Σκοπίων. Σε αυτό συνέτεινε ακόμη και η επέκταση του δικτύου σύνδεσης μεταξύ της Βουλγαρίας και της Αλβανίας, γεγονός που παρείχε την ευκαιρία σε τούρκους εμπόρους να επιλέγουν τον δρόμο των Σκοπίων. Τελικός προορισμός της ηρωίνης που έχει ως επίκεντρο την πΓΔΜ, είναι η Ζυρίχη, η Βιέννη, η Μαδρίτη, το Μόναχο, η Βέρνη και το Μιλάνο.
Η έρευνα, όμως, των αρχών ασφαλείας της Ελλάδας για τους δρόμους των ναρκωτικών έφερε στην επιφάνεια και νέα δεδομένα που αφορούν, κυρίως, τη διάρθρωση της μαφίας που ελέγχει τους δρόμους των ναρκωτικών στα Σκόπια. Κατ’ αρχήν, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση, σχεδόν όλα τα μέλη των συμμοριών που συνελήφθησαν απεδείχθη ότι δεν ασχολούνται μόνον με τη διακίνηση ηρωίνης, αλλά επιδίδονται και σε παράνομο εμπόριο όπλων. Το εμπάργκο που είχε επιβληθεί στη Σερβία είχε ως αποτέλεσμα να αναπτυχθούν κυκλώματα, η δράση των οποίων τείνει να καταστεί ανεξέλεγκτη καθώς επεκτείνεται σε ευρείς τομείς της οικονομικής ζωής. Τα Σκόπια, εκτός των άλλων, έχουν αναδειχθεί και σε σημαντικό κέντρο ξεπλύματος χρημάτων που προέρχονται από το οργανωμένο έγκλημα έστω και αν ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων αυτών επενδύονται ξανά εντός της χώρας σε ακίνητες περιουσίες, σε ιδιωτικές εταιρείες, σε τράπεζες κ.λπ.
Η δεύτερη στάση του (υποτιθέμενου) επιθεωρητή Μεγκρέ θα έπρεπε να είναι τα Τίρανα. Ο λόγος είναι προφανής: η Αλβανία, σε συνεργασία με τα Σκόπια, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή και διακίνηση ναρκωτικών που επηρεάζουν άμεσα την Ελλάδα. Η πρώτη διαπίστωση, λοιπόν, που θα έκανε είναι ότι το οργανωμένο έγκλημα στην Αλβανία ιδιαιτέρως και μετά τις ένοπλες συγκρούσεις , έχει αναπτύξει πολύπλευρη δραστηριότητα. Οι «επιδόσεις» της αλβανικής μαφίας καλύπτουν ευρύ φάσμα εγκλημάτων, όπως είναι η διακίνηση και το εμπόριο ναρκωτικών, οι ένοπλες ληστείες, οι ανθρωποκτονίες, οι κλοπές, η διακίνηση πλαστών εγγράφων, οι παραχαράξεις, τα οργανωμένα δίκτυα διακίνησης λαθρομεταναστών, η σωματεμπορία, η εκμετάλλευση ανηλίκων κ.λπ. Βεβαίως, πολλά από αυτά τα εγκλήματα διαπράττονται στο έδαφος της Ελλάδας.
Η δεύτερη διαπίστωση είναι ότι το μεγαλύτερο ποσοστό της εισαγόμενης ακατέργαστης ινδικής καννάβεως στην Ελλάδα προέρχεται από την Αλβανία. Η κάνναβις καλλιεργείται σε περιοχές όπως το Φιέρι – Κονίσπολη είτε παράνομα είτε με την «ανοχή» των επίσημων αρχών (εκεί όπου υφίστανται), λόγω του υψηλού βαθμού διαφθοράς που υπάρχει στους μηχανισμούς καταστολής. Εσχάτως άρχισε να καλλιεργείται και υπνοφόρος μήκων, η δε επεξεργασία του οπίου που συλλέγεται πραγματοποιείται στα παράνομα εργαστήρια των Σκοπίων.
Η τρίτη διαπίστωση είναι ότι η Αλβανία έχει αναδειχθεί σε κέντρο συγκέντρωσης μεγάλων ποσοτήτων ναρκωτικών που προέρχονται από τα Σκόπια και προορίζονται για την αγορά της Ευρώπης, των ΗΠΑ και του Καναδά, ενώ αποτελεί και κέντρο διακίνησης ναρκωτικών που προέρχονται από χώρες της Λατινικής Αμερικής. Ναι, είναι γεγονός, παρ’ ότι μοιάζει απίστευτο. Οι πρώτες υπόνοιες δημιουργήθηκαν στις αρχές ασφαλείας μετά την κατάσχεση των 103 κιλών κοκαΐνης στο λιμάνι του Πειραιά, μέσα σε σάκους με ρύζι, τον Δεκέμβριο του 1994, που προορίζονταν για την Αλβανία. Εκεί θα αποθηκεύονταν για μικρό χρονικό διάστημα, ώσπου να πάρουν τον δρόμο για κάποια χώρα της Ευρώπης. Εκτός τούτου, υπάρχουν και πληροφορίες που κάνουν λόγο για τις προσπάθειες εγκλιματισμού του φυτού κόκα στην Αλβανία.
Η τέταρτη διαπίστωση, που αποτυπώνεται στην εμπιστευτική έκθεση του υπουργείου, είναι ότι μια από τις παράμετρες διόδους της «βαλκανικής οδού», μέσω της οποίας διακινείται περίπου το 70% της ηρωίνης από χώρες της Νοτιοανατολικής και Νοτιοδυτικής Ασίας προς την Ευρώπη, διέρχεται από την Αλβανία μέσω της Βουλγαρίας και των Σκοπίων. Ηδη οι έλληνες τελωνειακοί έχουν αποκαλύψει νταλίκες με ηρωίνη που εισάγεται στην Ελλάδα από την Τουρκία μέσω της Αλβανίας.
Η πέμπτη διαπίστωση, τέλος, είναι ότι η εισαγωγή και διακίνηση των ναρκωτικών στην Ελλάδα οργανώνεται και συντονίζεται βασικά από την αλβανική μαφία, που χρησιμοποιεί κυρίως βορειοηπειρώτες ομογενείς ή άλλους Αλβανούς χωρίς ποινικό παρελθόν. Τα άτομα αυτά εφοδιάζονται με πλαστά διαβατήρια, πλαστές βίζες και άδειες παραμονής. Είναι τα «βαποράκια» της πλατείας Ομονοίας.
Το Grand Hotel των Σκοπίων, τα φορτία υδροχλωρικού οξέος και τα εργαστήρια παραγωγής ηρωίνης
ΤΑ ΤΕΣΣΕΡΑ άτομα που πήραν μέρος σε μυστική συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε προσφάτως σε σουίτα του Grand Hotel, στα Σκόπια, είχαν κοψιά γιάπη: καλοραμμένα κοστούμια, μαλλιά κομμένα κοντά και στα χέρια ρολόγια υψηλής ακριβείας. Η εμφάνισή τους συμβάδιζε απολύτως με την κοινωνική τους θέση: ήταν εκπρόσωποι δύο φαρμακευτικών εταιρειών οι οποίες είχαν τις έδρες τους στην Ελλάδα και την πΓΔΜ.
Οι εκπρόσωποι της ελληνικής εταιρείας πήγαν στο Grand Hotel απευθείας από το αεροδρόμιο των Σκοπίων, και αμέσως ανέβηκαν στη σουίτα. Σε ολόκληρη τη διαδρομή από το αεροδρόμιο στο ξενοδοχείο τούς ακολουθούσαν δύο σωματοφύλακες που τους υποδέχθηκαν μόλις έφθασαν στα Σκόπια. Οι τελευταίοι, την ώρα της συνάντησης, παρέμειναν έξω από την πόρτα της σουίτας. Τα όπλα τους φούσκωναν κάτω από τα γαμπριάτικα κοστούμια. Ενοπλοι κυκλοφορούσαν και σε όλόκληρο τον όροφο του ξενοδοχείου στον οποίο διέμεναν μόνιμα αλβανοί κροίσοι.
Οι διαπραγματεύσεις, που αφορούσαν την υπογραφή συμβολαίου για την προμήθεια σημαντικής ποσότητας υδροχλωρικού οξέος από την ελληνική εταιρεία προς την εταιρεία των Σκοπίων, υπήρξαν πράγματι σκληρές. Οι όροι του συμβολαίου που μονοπωλούσαν το ενδιαφέρον των συνομιλητών δεν ήταν οικονομικοί. Αλλά αφορούσαν την παροχή εγγυήσεων για τη σκοπιμότητα της εξαγωγής. Οι εγγυήσεις που ζητήθηκαν από την ελληνική πλευρά κρίθηκαν αναγκαίες καθώς, εδώ και καιρό, οι δύο εταιρείες είχαν τεθεί στο στόχαστρο της Υπηρεσίας Δίωξης Ναρκωτικών της Ελλάδας που εκτιμούσε ότι το υδροχλωρικό οξύ διοχετεύονταν σε εργαστήρια παραγωγής ηρωίνης.
Υστερα από αρκετή ώρα έντονων αντεγκλήσεων ευρέθη λύση. Οι εκπρόσωποι των Σκοπίων ανέλαβαν την υποχρέωση να προσκομίσουν κάποια στιγμή, κατά τη διάρκεια υλοποίησης της συμφωνίας, τα αναγκαία δικαιολογητικά ώστε να προσδώσουν νομιμότητα στην εξαγωγή. Ετσι, κατέστη δυνατόν να υπογραφεί και το σχετικό συμβόλαιο. Το γεγονός, μάλιστα, εορτάσθη όπως συνηθίζεται σε παρόμοιες περιπτώσεις και με σαμπάνιες στο εστιατόριο του ξενοδοχείου.
Η εν λόγω συμφωνία, όμως, δεν είχε τύχη. Και αυτό γιατί οι εκπρόσωποι της εταιρείας των Σκοπίων, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες που κατέβαλαν, δεν στάθηκε δυνατόν να προμηθευτούν τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Απεναντίας, η κίνηση αυτή, της προμήθειας δηλαδή υδροχλωρικού οξέος από την Ελλάδα, είχε τα αντίθετα αποτελέσματα: έθεσε την εν λόγω εταιρεία στη «μαύρη λίστα» της Υπηρεσίας Δίωξης Ναρκωτικών. Τι συνέβη; Απλώς, σε έλεγχο που πραγματοποιήθηκε, με τη βοήθεια της Interpol, διαπιστώθηκε ότι η εν λόγω εταιρεία, εκτός των άλλων, είχε εμπλακεί και σε παραβίαση του εμπάργκο κατά της Σερβίας, διακινώντας όπλα και ναρκωτικά.
Η ιστορία αυτή, όπως περιγράφεται σε εμπιστευτική έκθεση της Διεύθυνσης Ναρκωτικών του υπουργείου Δημόσιας Τάξης, είναι αποκαλυπτική για τους νέους δρόμους των ναρκωτικών που έχουν ανοίξει στα Βαλκάνια. Οι εταιρείες που χρησιμοποιούνται ως εργαστήρια παραγωγής ηρωίνης αποτελούν μόνον έναν κρίκο στην μακρά αλυσίδα των ναρκωτικών όπως ακριβώς και τα Σκόπια αποτελούν ένα πολύ μικρό τμήμα της.
Η αλβανική μαφία
ΟΙ ΚΥΡΙΕΣ ομάδες της αλβανικής μαφίας που δραστηριοποιούνται στις διεθνείς αγορές ναρκωτικών είναι οι εξής: η ομάδα της μαφίας της αλβανικής μειονότητας στη Σερβία, δηλαδή οι συμμορίες του Κοσσυφοπεδίου, που ελέγχουν τη διακίνηση ναρκωτικών και όπλων στην Αδριατική Θάλασσα· Οι ομάδες της μαφίας που έχουν τη βάση τους στα Τίρανα και στη Σκόδρα· Η αλβανική μαφία στην πΓΔΜ.
Οι λόγοι που επέτρεψαν στην αλβανική μαφία να αναλάβει σημαντικό ρόλο στη διακίνηση ναρκωτικών προς την Ευρώπη είναι: Πρώτον, η συνεχώς αυξανόμενη δυσπιστία έναντι των συμμοριών της Τουρκίας. Δεύτερον, η μονοπώληση της παραγωγής ηρωίνης και οπίου στις περιοχές του Καυκάσου, από τις συμμορίες της Γεωργίας και της Αρμενίας. (Σε αντάλλαγμα της προμήθειάς τους με όπλα, οι μαφιόζοι του Καυκάσου εφοδιάζουν με ηρωίνη και όπιο τους αλβανούς εμπόρους ναρκωτικών ένα στοιχείο που καταδεικνύει ότι το οργανωμένο έγκλημα, εκτός των άλλων, έχει μετεξελιχθεί και ποιοτικά.) Τρίτον, η συμπαράσταση που βρίσκουν, κυρίως, οι πρόσφυγες του Κοσσυφοπεδίου στη Δυτική Ευρώπη, γεγονός που εκμεταλλεύονται τα διεθνή κυκλώματα των ναρκωτικών.
Οι Τούρκοι κρατούν πάντα τα σκήπτρα
ΠΑΡΑ τις αλλαγές που έχουν επέλθει στο οργανωμένο έγκλημα, εν τούτοις τα σκήπτρα του παράνομου εμπορίου ηρωίνης εξακολουθεί να τα κατέχει η μαφία της Τουρκίας. Ως εκ τούτου, η έρευνα του επιθεωρητή Μεγκρέ στην Κωνσταντινούπολη είναι σχεδόν βέβαιον ότι θα έφερνε στην επιφάνεια αποκαλυπτικά στοιχεία. Αυτό τουλάχιστον έδειξε και η έρευνα που πραγματοποίησε η Υπηρεσία Δίωξης Ναρκωτικών του υπουργείου Δημόσιας Τάξης της Ελλάδας για τους βαλκανικούς δρόμους της ηρωίνης.
Η Τουρκία, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, εξακολουθεί να διαδραματίζει σημαντικότατο ρόλο στη διακίνηση των ναρκωτικών μέσω του «βαλκανικού άξονα». Μάλιστα, οι Τούρκοι έμποροι του λευκού θανάτου επιδεικνύουν μεγάλη ευλυγισία και ικανότητα προσαρμογής στα νέα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί στην περιοχή. Ετσι, χαράσσουν νέους δρόμους, προσαρμόζουν τη δράση τους ανάλογα με το κλίμα που διαμορφώνεται και λαμβάνουν υπόψη τους τις ατέλειες της νομοθεσίας των διάφορων χωρών. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από την έκθεση, ο σημαντικότερος δρόμος της ηρωίνης σήμερα είναι αυτός που αρχίζει από την Τουρκία και μέσω της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Ουγγαρίας, της Σλοβακίας, και της Τσεχίας καταλήγει στη Γερμανία. Παράλληλα, η Αλβανία «αναβαθμίζεται» μετά τις πρόσφατες ένοπλες συγκρούσεις και καθίσταται σημαντικό διαμετακομιστικό κέντρο. Τα ναρκωτικά από την Αλβανία διοχετεύονται στην Ιταλία, ενώ διακινούνται μέσω της Τουρκίας, της Βουλγαρίας, της Ελλάδας και της πΓΔΜ. Από την άλλη πλευρά, ο επικρατέστερος νοτιότερος δρόμος είναι από την Τουρκία μέσω της Ελλάδας για την Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία. Το τέλος, όμως, της βοσνιακής κρίσης, με την υπογραφή της Συμφωνίας του Ντέιτον, τον Νοέμβριο του 1995, είχε εκτός των άλλων και ως αποτέλεσμα να τεθεί σε επαναλειτουργία και ο παραδοσιακός «βαλκανικός άξονας» διακίνησης της ηρωίνης.
Οι βασικοί τρόποι μεταφοράς των ναρκωτικών είναι μέσω των TIR, καθώς επίσης και με τη χρησιμοποίηση πρακτορείων ταξιδίων. Εσχάτως, τα φορτηγά χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά και αποθήκευση των ναρκωτικών σε αποθήκες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης από όπου τα παραλαμβάνουν τα «βαποράκια». Αλλη μέθοδος είναι η αξιοποίηση των θαλάσσιων δρόμων που χρησιμοποιούνται ευρέως από τις τουρκικές οργανώσεις λόγω των πολλών λιμανιών που έχει η Τουρκία στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα. Επίσης, μεγάλη άνθιση εμφανίζει και η διακίνηση ηρωίνης αεροπορικώς, κυρίως από την Κωνσταντινούπολη προς διάφορα κέντρα της Δυτικής Ευρώπης.
Μια από τις κύριες διαπιστώσεις της εμπιστευτικής έκθεσης του υπουργείου Δημόσιας Τάξης είναι ότι οι εγκληματικές οργανώσεις της Τουρκίας στηρίζουν τη δράση τους, κυρίως, στις διασυνδέσεις που έχουν αποκτήσει με ομοεθνείς τους που δρουν σε χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής, αλλά και σε ισχυρούς θρησκευτικούς, πολιτικούς και πολιτιστικούς δεσμούς που διατηρούν με εθνότητες της Νοτιοδυτικής Ασίας.
Ο υπόκοσμος στην Τουρκία, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, διαχωρίζεται στην κλασική μαφία, που αποτελείται από οργανώσεις που ασχολούνται αποκλειστικά με το εμπόριο όπλων, χρυσού, ναρκωτικών, τη λαθρομετανάστευση και την πλαστογράφηση διαβατηρίων, καθώς και σε ομάδες με πολιτικά, κυρίως, κίνητρα, που έχουν ως κύρια πηγή χρηματοδότησης των δραστηριοτήτων τους το εμπόριο ναρκωτικών. Παρόμοια ομάδα είναι οι «Γκρίζοι Λύκοι», που διατηρούν σημαντικές διασυνδέσεις στη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ολλανδία. Τα περισσότερα εργαστήρια ηρωίνης έχουν εντοπισθεί στην Ανατολική Τουρκία, κοντά στα σύνορα με το Ιράν, ενώ, εσχάτως, αυξάνεται ραγδαία και ο αριθμός τους στην Κωνσταντινούπολη, στην περιοχή του Μαρμαρά. Παράλληλα, όμως, τελευταία παρατηρείται και μια στροφή στη δράση των εγκληματικών οργανώσεων στην Τουρκία που συνεργάζονται με διεθνή κυκλώματα, με σκοπό την ανταλλαγή ηρωίνης με κοκαΐνη που προορίζεται για την κάλυψη των αναγκών της ολοένα αυξανόμενης εσωτερικής αγοράς.
Η εξάπλωση του οργανωμένου εγκλήματος στην Τουρκία οφείλεται κυρίως σε δύο λόγους: Ο πρώτος είναι η ανομοιογένεια του πληθυσμού. Γίνεται μνεία για ύπαρξη σαράντα επτά εθνικών ομάδων, με αποτέλεσμα σε πολλές περιοχές η κρατική παρουσία να είναι μηδαμινή. Ο δεύτερος λόγος είναι η αναποτελεσματικότητα των διωκτικών αρχών, που επιτείνεται και λόγω των ύποπτων διασυνδέσεων του επίσημου κράτους με τον υπόκοσμο.
Οι τουρκικές εγκληματικές ομάδες δεν δραστηριοποιούνται μόνον στο εσωτερικό της Τουρκίας, αλλά και στα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης όπου υπάρχουν μεγάλες τουρκικές κοινότητες. Εκεί η δράση τους, εκτός από τα ναρκωτικά, επεκτείνεται και στη λαθρομετανάστευση, στο παράνομο εμπόριο όπλων, στα παράνομα στοιχήματα, στην παράνομη διακίνηση χρημάτων, στην παροχή προστασίας σε ιδιοκτήτες εστιατορίων και επιχειρήσεων. Μάλιστα, έχει παρατηρηθεί ότι αυτή η μέθοδος, δηλαδή των εκβιασμών, χρησιμοποιείται ευρέως από την τουρκική μαφία, που έχει διασυνδέσεις με πολιτικές οργανώσεις.
Είναι πλέον γεγονός: το οργανωμένο έγκλημα στα Βαλκάνια έχει εισέλθει σε νέα φάση. Ας ακολουθήσουμε όμως τα βήματα του (υποτιθέμενου) επιθεωρητή Μεγκρέ. Η έρευνά του, όπως και η έρευνα της Υπηρεσίας Δίωξης Ναρκωτικών της Ελλάδας, δεν θα μπορούσε να ξεκινήσει παρά μόνον από το Grand Hotel, στα Σκόπια. «Ολόκληρος όροφος στο Grand Hotel της FYROM», αναφέρεται στην έκθεση του υπουργείου που παρουσιάζει σήμερα «Το Βήμα», «είναι κλεισμένος για τους αλβανούς κροίσους των ναρκωτικών, που κινούνται με Μερτσέντες, ζουν πολυτελώς και φρουρούνται από ένοπλους σωματοφύλακες».
Ο λόγος είναι προφανής. Μεγάλο μέρος από τη συγκομιδή οπίου που προέρχεται τόσο από τη Νότια Αλβανία όσο και από τις διάσπαρτες καλλιέργειες στην περιοχή των Σκοπίων φθάνει στα παράνομα εργαστήρια της πΓΔΜ που βρίσκονται στο τρίγωνο Γευγελή, Πριλέπ Πρίστινα και Κομάνοβο. Επιπλέον, ρώσοι μαφιόζοι μεταφέρουν στα ίδια εργαστήρια όπιο από τις περιοχές του Καζαχστάν, τις δημοκρατίες του Καυκάσου και του Αφγανιστάν. Τα παράνομα φορτία φθάνουν εδώ μέσω της Βουλγαρίας, και αφού τους γίνεται η κατάλληλη επεξεργασία προωθούνται στην Ελλάδα, την Ιταλία και τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης.
Η διακίνηση γίνεται κυρίως με ιδιωτικά οχήματα ή, ακόμη, και με τουριστικά λεωφορεία.
Ανέκαθεν η πΓΔΜ, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, αποτελούσε ένα κομβικό σημείο στη διακίνηση των ναρκωτικών από την Τουρκία και τη Μαύρη Θάλασσα προς τη Δυτική Ευρώπη. Το κλείσιμο των συνόρων με τη Σερβία και η επιβολή εμπάργκο από την Ελλάδα, παλαιότερα, είχαν ως αποτέλεσμα να αυξηθεί το λαθρεμπόριο των ναρκωτικών που διακινούνται μέσω των Σκοπίων. Σε αυτό συνέτεινε ακόμη και η επέκταση του δικτύου σύνδεσης μεταξύ της Βουλγαρίας και της Αλβανίας, γεγονός που παρείχε την ευκαιρία σε τούρκους εμπόρους να επιλέγουν τον δρόμο των Σκοπίων. Τελικός προορισμός της ηρωίνης που έχει ως επίκεντρο την πΓΔΜ, είναι η Ζυρίχη, η Βιέννη, η Μαδρίτη, το Μόναχο, η Βέρνη και το Μιλάνο.
Η έρευνα, όμως, των αρχών ασφαλείας της Ελλάδας για τους δρόμους των ναρκωτικών έφερε στην επιφάνεια και νέα δεδομένα που αφορούν, κυρίως, τη διάρθρωση της μαφίας που ελέγχει τους δρόμους των ναρκωτικών στα Σκόπια. Κατ’ αρχήν, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση, σχεδόν όλα τα μέλη των συμμοριών που συνελήφθησαν απεδείχθη ότι δεν ασχολούνται μόνον με τη διακίνηση ηρωίνης, αλλά επιδίδονται και σε παράνομο εμπόριο όπλων. Το εμπάργκο που είχε επιβληθεί στη Σερβία είχε ως αποτέλεσμα να αναπτυχθούν κυκλώματα, η δράση των οποίων τείνει να καταστεί ανεξέλεγκτη καθώς επεκτείνεται σε ευρείς τομείς της οικονομικής ζωής. Τα Σκόπια, εκτός των άλλων, έχουν αναδειχθεί και σε σημαντικό κέντρο ξεπλύματος χρημάτων που προέρχονται από το οργανωμένο έγκλημα έστω και αν ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων αυτών επενδύονται ξανά εντός της χώρας σε ακίνητες περιουσίες, σε ιδιωτικές εταιρείες, σε τράπεζες κ.λπ.
Η δεύτερη στάση του (υποτιθέμενου) επιθεωρητή Μεγκρέ θα έπρεπε να είναι τα Τίρανα. Ο λόγος είναι προφανής: η Αλβανία, σε συνεργασία με τα Σκόπια, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή και διακίνηση ναρκωτικών που επηρεάζουν άμεσα την Ελλάδα. Η πρώτη διαπίστωση, λοιπόν, που θα έκανε είναι ότι το οργανωμένο έγκλημα στην Αλβανία ιδιαιτέρως και μετά τις ένοπλες συγκρούσεις , έχει αναπτύξει πολύπλευρη δραστηριότητα. Οι «επιδόσεις» της αλβανικής μαφίας καλύπτουν ευρύ φάσμα εγκλημάτων, όπως είναι η διακίνηση και το εμπόριο ναρκωτικών, οι ένοπλες ληστείες, οι ανθρωποκτονίες, οι κλοπές, η διακίνηση πλαστών εγγράφων, οι παραχαράξεις, τα οργανωμένα δίκτυα διακίνησης λαθρομεταναστών, η σωματεμπορία, η εκμετάλλευση ανηλίκων κ.λπ. Βεβαίως, πολλά από αυτά τα εγκλήματα διαπράττονται στο έδαφος της Ελλάδας.
Η δεύτερη διαπίστωση είναι ότι το μεγαλύτερο ποσοστό της εισαγόμενης ακατέργαστης ινδικής καννάβεως στην Ελλάδα προέρχεται από την Αλβανία. Η κάνναβις καλλιεργείται σε περιοχές όπως το Φιέρι – Κονίσπολη είτε παράνομα είτε με την «ανοχή» των επίσημων αρχών (εκεί όπου υφίστανται), λόγω του υψηλού βαθμού διαφθοράς που υπάρχει στους μηχανισμούς καταστολής. Εσχάτως άρχισε να καλλιεργείται και υπνοφόρος μήκων, η δε επεξεργασία του οπίου που συλλέγεται πραγματοποιείται στα παράνομα εργαστήρια των Σκοπίων.
Η τρίτη διαπίστωση είναι ότι η Αλβανία έχει αναδειχθεί σε κέντρο συγκέντρωσης μεγάλων ποσοτήτων ναρκωτικών που προέρχονται από τα Σκόπια και προορίζονται για την αγορά της Ευρώπης, των ΗΠΑ και του Καναδά, ενώ αποτελεί και κέντρο διακίνησης ναρκωτικών που προέρχονται από χώρες της Λατινικής Αμερικής. Ναι, είναι γεγονός, παρ’ ότι μοιάζει απίστευτο. Οι πρώτες υπόνοιες δημιουργήθηκαν στις αρχές ασφαλείας μετά την κατάσχεση των 103 κιλών κοκαΐνης στο λιμάνι του Πειραιά, μέσα σε σάκους με ρύζι, τον Δεκέμβριο του 1994, που προορίζονταν για την Αλβανία. Εκεί θα αποθηκεύονταν για μικρό χρονικό διάστημα, ώσπου να πάρουν τον δρόμο για κάποια χώρα της Ευρώπης. Εκτός τούτου, υπάρχουν και πληροφορίες που κάνουν λόγο για τις προσπάθειες εγκλιματισμού του φυτού κόκα στην Αλβανία.
Η τέταρτη διαπίστωση, που αποτυπώνεται στην εμπιστευτική έκθεση του υπουργείου, είναι ότι μια από τις παράμετρες διόδους της «βαλκανικής οδού», μέσω της οποίας διακινείται περίπου το 70% της ηρωίνης από χώρες της Νοτιοανατολικής και Νοτιοδυτικής Ασίας προς την Ευρώπη, διέρχεται από την Αλβανία μέσω της Βουλγαρίας και των Σκοπίων. Ηδη οι έλληνες τελωνειακοί έχουν αποκαλύψει νταλίκες με ηρωίνη που εισάγεται στην Ελλάδα από την Τουρκία μέσω της Αλβανίας.
Η πέμπτη διαπίστωση, τέλος, είναι ότι η εισαγωγή και διακίνηση των ναρκωτικών στην Ελλάδα οργανώνεται και συντονίζεται βασικά από την αλβανική μαφία, που χρησιμοποιεί κυρίως βορειοηπειρώτες ομογενείς ή άλλους Αλβανούς χωρίς ποινικό παρελθόν. Τα άτομα αυτά εφοδιάζονται με πλαστά διαβατήρια, πλαστές βίζες και άδειες παραμονής. Είναι τα «βαποράκια» της πλατείας Ομονοίας.
Το Grand Hotel των Σκοπίων, τα φορτία υδροχλωρικού οξέος και τα εργαστήρια παραγωγής ηρωίνης
ΤΑ ΤΕΣΣΕΡΑ άτομα που πήραν μέρος σε μυστική συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε προσφάτως σε σουίτα του Grand Hotel, στα Σκόπια, είχαν κοψιά γιάπη: καλοραμμένα κοστούμια, μαλλιά κομμένα κοντά και στα χέρια ρολόγια υψηλής ακριβείας. Η εμφάνισή τους συμβάδιζε απολύτως με την κοινωνική τους θέση: ήταν εκπρόσωποι δύο φαρμακευτικών εταιρειών οι οποίες είχαν τις έδρες τους στην Ελλάδα και την πΓΔΜ.
Οι εκπρόσωποι της ελληνικής εταιρείας πήγαν στο Grand Hotel απευθείας από το αεροδρόμιο των Σκοπίων, και αμέσως ανέβηκαν στη σουίτα. Σε ολόκληρη τη διαδρομή από το αεροδρόμιο στο ξενοδοχείο τούς ακολουθούσαν δύο σωματοφύλακες που τους υποδέχθηκαν μόλις έφθασαν στα Σκόπια. Οι τελευταίοι, την ώρα της συνάντησης, παρέμειναν έξω από την πόρτα της σουίτας. Τα όπλα τους φούσκωναν κάτω από τα γαμπριάτικα κοστούμια. Ενοπλοι κυκλοφορούσαν και σε όλόκληρο τον όροφο του ξενοδοχείου στον οποίο διέμεναν μόνιμα αλβανοί κροίσοι.
Οι διαπραγματεύσεις, που αφορούσαν την υπογραφή συμβολαίου για την προμήθεια σημαντικής ποσότητας υδροχλωρικού οξέος από την ελληνική εταιρεία προς την εταιρεία των Σκοπίων, υπήρξαν πράγματι σκληρές. Οι όροι του συμβολαίου που μονοπωλούσαν το ενδιαφέρον των συνομιλητών δεν ήταν οικονομικοί. Αλλά αφορούσαν την παροχή εγγυήσεων για τη σκοπιμότητα της εξαγωγής. Οι εγγυήσεις που ζητήθηκαν από την ελληνική πλευρά κρίθηκαν αναγκαίες καθώς, εδώ και καιρό, οι δύο εταιρείες είχαν τεθεί στο στόχαστρο της Υπηρεσίας Δίωξης Ναρκωτικών της Ελλάδας που εκτιμούσε ότι το υδροχλωρικό οξύ διοχετεύονταν σε εργαστήρια παραγωγής ηρωίνης.
Υστερα από αρκετή ώρα έντονων αντεγκλήσεων ευρέθη λύση. Οι εκπρόσωποι των Σκοπίων ανέλαβαν την υποχρέωση να προσκομίσουν κάποια στιγμή, κατά τη διάρκεια υλοποίησης της συμφωνίας, τα αναγκαία δικαιολογητικά ώστε να προσδώσουν νομιμότητα στην εξαγωγή. Ετσι, κατέστη δυνατόν να υπογραφεί και το σχετικό συμβόλαιο. Το γεγονός, μάλιστα, εορτάσθη όπως συνηθίζεται σε παρόμοιες περιπτώσεις και με σαμπάνιες στο εστιατόριο του ξενοδοχείου.
Η εν λόγω συμφωνία, όμως, δεν είχε τύχη. Και αυτό γιατί οι εκπρόσωποι της εταιρείας των Σκοπίων, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες που κατέβαλαν, δεν στάθηκε δυνατόν να προμηθευτούν τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Απεναντίας, η κίνηση αυτή, της προμήθειας δηλαδή υδροχλωρικού οξέος από την Ελλάδα, είχε τα αντίθετα αποτελέσματα: έθεσε την εν λόγω εταιρεία στη «μαύρη λίστα» της Υπηρεσίας Δίωξης Ναρκωτικών. Τι συνέβη; Απλώς, σε έλεγχο που πραγματοποιήθηκε, με τη βοήθεια της Interpol, διαπιστώθηκε ότι η εν λόγω εταιρεία, εκτός των άλλων, είχε εμπλακεί και σε παραβίαση του εμπάργκο κατά της Σερβίας, διακινώντας όπλα και ναρκωτικά.
Η ιστορία αυτή, όπως περιγράφεται σε εμπιστευτική έκθεση της Διεύθυνσης Ναρκωτικών του υπουργείου Δημόσιας Τάξης, είναι αποκαλυπτική για τους νέους δρόμους των ναρκωτικών που έχουν ανοίξει στα Βαλκάνια. Οι εταιρείες που χρησιμοποιούνται ως εργαστήρια παραγωγής ηρωίνης αποτελούν μόνον έναν κρίκο στην μακρά αλυσίδα των ναρκωτικών όπως ακριβώς και τα Σκόπια αποτελούν ένα πολύ μικρό τμήμα της.
Η αλβανική μαφία
ΟΙ ΚΥΡΙΕΣ ομάδες της αλβανικής μαφίας που δραστηριοποιούνται στις διεθνείς αγορές ναρκωτικών είναι οι εξής: η ομάδα της μαφίας της αλβανικής μειονότητας στη Σερβία, δηλαδή οι συμμορίες του Κοσσυφοπεδίου, που ελέγχουν τη διακίνηση ναρκωτικών και όπλων στην Αδριατική Θάλασσα· Οι ομάδες της μαφίας που έχουν τη βάση τους στα Τίρανα και στη Σκόδρα· Η αλβανική μαφία στην πΓΔΜ.
Οι λόγοι που επέτρεψαν στην αλβανική μαφία να αναλάβει σημαντικό ρόλο στη διακίνηση ναρκωτικών προς την Ευρώπη είναι: Πρώτον, η συνεχώς αυξανόμενη δυσπιστία έναντι των συμμοριών της Τουρκίας. Δεύτερον, η μονοπώληση της παραγωγής ηρωίνης και οπίου στις περιοχές του Καυκάσου, από τις συμμορίες της Γεωργίας και της Αρμενίας. (Σε αντάλλαγμα της προμήθειάς τους με όπλα, οι μαφιόζοι του Καυκάσου εφοδιάζουν με ηρωίνη και όπιο τους αλβανούς εμπόρους ναρκωτικών ένα στοιχείο που καταδεικνύει ότι το οργανωμένο έγκλημα, εκτός των άλλων, έχει μετεξελιχθεί και ποιοτικά.) Τρίτον, η συμπαράσταση που βρίσκουν, κυρίως, οι πρόσφυγες του Κοσσυφοπεδίου στη Δυτική Ευρώπη, γεγονός που εκμεταλλεύονται τα διεθνή κυκλώματα των ναρκωτικών.
ΠΑΡΑ τις αλλαγές που έχουν επέλθει στο οργανωμένο έγκλημα, εν τούτοις τα σκήπτρα του παράνομου εμπορίου ηρωίνης εξακολουθεί να τα κατέχει η μαφία της Τουρκίας. Ως εκ τούτου, η έρευνα του επιθεωρητή Μεγκρέ στην Κωνσταντινούπολη είναι σχεδόν βέβαιον ότι θα έφερνε στην επιφάνεια αποκαλυπτικά στοιχεία. Αυτό τουλάχιστον έδειξε και η έρευνα που πραγματοποίησε η Υπηρεσία Δίωξης Ναρκωτικών του υπουργείου Δημόσιας Τάξης της Ελλάδας για τους βαλκανικούς δρόμους της ηρωίνης.
Η Τουρκία, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, εξακολουθεί να διαδραματίζει σημαντικότατο ρόλο στη διακίνηση των ναρκωτικών μέσω του «βαλκανικού άξονα». Μάλιστα, οι Τούρκοι έμποροι του λευκού θανάτου επιδεικνύουν μεγάλη ευλυγισία και ικανότητα προσαρμογής στα νέα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί στην περιοχή. Ετσι, χαράσσουν νέους δρόμους, προσαρμόζουν τη δράση τους ανάλογα με το κλίμα που διαμορφώνεται και λαμβάνουν υπόψη τους τις ατέλειες της νομοθεσίας των διάφορων χωρών. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από την έκθεση, ο σημαντικότερος δρόμος της ηρωίνης σήμερα είναι αυτός που αρχίζει από την Τουρκία και μέσω της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Ουγγαρίας, της Σλοβακίας, και της Τσεχίας καταλήγει στη Γερμανία. Παράλληλα, η Αλβανία «αναβαθμίζεται» μετά τις πρόσφατες ένοπλες συγκρούσεις και καθίσταται σημαντικό διαμετακομιστικό κέντρο. Τα ναρκωτικά από την Αλβανία διοχετεύονται στην Ιταλία, ενώ διακινούνται μέσω της Τουρκίας, της Βουλγαρίας, της Ελλάδας και της πΓΔΜ. Από την άλλη πλευρά, ο επικρατέστερος νοτιότερος δρόμος είναι από την Τουρκία μέσω της Ελλάδας για την Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία. Το τέλος, όμως, της βοσνιακής κρίσης, με την υπογραφή της Συμφωνίας του Ντέιτον, τον Νοέμβριο του 1995, είχε εκτός των άλλων και ως αποτέλεσμα να τεθεί σε επαναλειτουργία και ο παραδοσιακός «βαλκανικός άξονας» διακίνησης της ηρωίνης.
Οι βασικοί τρόποι μεταφοράς των ναρκωτικών είναι μέσω των TIR, καθώς επίσης και με τη χρησιμοποίηση πρακτορείων ταξιδίων. Εσχάτως, τα φορτηγά χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά και αποθήκευση των ναρκωτικών σε αποθήκες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης από όπου τα παραλαμβάνουν τα «βαποράκια». Αλλη μέθοδος είναι η αξιοποίηση των θαλάσσιων δρόμων που χρησιμοποιούνται ευρέως από τις τουρκικές οργανώσεις λόγω των πολλών λιμανιών που έχει η Τουρκία στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα. Επίσης, μεγάλη άνθιση εμφανίζει και η διακίνηση ηρωίνης αεροπορικώς, κυρίως από την Κωνσταντινούπολη προς διάφορα κέντρα της Δυτικής Ευρώπης.
Μια από τις κύριες διαπιστώσεις της εμπιστευτικής έκθεσης του υπουργείου Δημόσιας Τάξης είναι ότι οι εγκληματικές οργανώσεις της Τουρκίας στηρίζουν τη δράση τους, κυρίως, στις διασυνδέσεις που έχουν αποκτήσει με ομοεθνείς τους που δρουν σε χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής, αλλά και σε ισχυρούς θρησκευτικούς, πολιτικούς και πολιτιστικούς δεσμούς που διατηρούν με εθνότητες της Νοτιοδυτικής Ασίας.
Ο υπόκοσμος στην Τουρκία, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, διαχωρίζεται στην κλασική μαφία, που αποτελείται από οργανώσεις που ασχολούνται αποκλειστικά με το εμπόριο όπλων, χρυσού, ναρκωτικών, τη λαθρομετανάστευση και την πλαστογράφηση διαβατηρίων, καθώς και σε ομάδες με πολιτικά, κυρίως, κίνητρα, που έχουν ως κύρια πηγή χρηματοδότησης των δραστηριοτήτων τους το εμπόριο ναρκωτικών. Παρόμοια ομάδα είναι οι «Γκρίζοι Λύκοι», που διατηρούν σημαντικές διασυνδέσεις στη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ολλανδία. Τα περισσότερα εργαστήρια ηρωίνης έχουν εντοπισθεί στην Ανατολική Τουρκία, κοντά στα σύνορα με το Ιράν, ενώ, εσχάτως, αυξάνεται ραγδαία και ο αριθμός τους στην Κωνσταντινούπολη, στην περιοχή του Μαρμαρά. Παράλληλα, όμως, τελευταία παρατηρείται και μια στροφή στη δράση των εγκληματικών οργανώσεων στην Τουρκία που συνεργάζονται με διεθνή κυκλώματα, με σκοπό την ανταλλαγή ηρωίνης με κοκαΐνη που προορίζεται για την κάλυψη των αναγκών της ολοένα αυξανόμενης εσωτερικής αγοράς.
Η εξάπλωση του οργανωμένου εγκλήματος στην Τουρκία οφείλεται κυρίως σε δύο λόγους: Ο πρώτος είναι η ανομοιογένεια του πληθυσμού. Γίνεται μνεία για ύπαρξη σαράντα επτά εθνικών ομάδων, με αποτέλεσμα σε πολλές περιοχές η κρατική παρουσία να είναι μηδαμινή. Ο δεύτερος λόγος είναι η αναποτελεσματικότητα των διωκτικών αρχών, που επιτείνεται και λόγω των ύποπτων διασυνδέσεων του επίσημου κράτους με τον υπόκοσμο.
Οι τουρκικές εγκληματικές ομάδες δεν δραστηριοποιούνται μόνον στο εσωτερικό της Τουρκίας, αλλά και στα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης όπου υπάρχουν μεγάλες τουρκικές κοινότητες. Εκεί η δράση τους, εκτός από τα ναρκωτικά, επεκτείνεται και στη λαθρομετανάστευση, στο παράνομο εμπόριο όπλων, στα παράνομα στοιχήματα, στην παράνομη διακίνηση χρημάτων, στην παροχή προστασίας σε ιδιοκτήτες εστιατορίων και επιχειρήσεων. Μάλιστα, έχει παρατηρηθεί ότι αυτή η μέθοδος, δηλαδή των εκβιασμών, χρησιμοποιείται ευρέως από την τουρκική μαφία, που έχει διασυνδέσεις με πολιτικές οργανώσεις.
https://www.tovima.gr
http://dia-kosmos.blogspot.gr
http://dia-kosmos.blogspot.gr
Τα Σκόπια - ΜΙΤ, κέντρο ηρωίνης της τάξης των 300 δισεκατομμυρίων δολλαρίων
Reviewed by diaggeleas
on
29.4.21
Rating:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Παρακαλώ να γράφετε με Ελληνικούς χαρακτήρες και να είστε κόσμιοι στις εκφράσεις σας. Οποιοδήποτε άλλο σχόλιο με γκρικλις και ξένη γλώσσα θα διαγράφετε. Ευχαριστώ!