THOMAS HAMMARBERG - ΕΒΡΑΙΟΣ ΕΚ ΣΟΥΗΔΙΑΣ

ΤΟΜΑΣ ΧΑΜΑΡΜΠΕΡΓΚ : «Η Συνθήκη της Λοζάνης είναι πλέον ξεπερασμένη»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στη ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ

Ξεπερασμένη (!) θεωρεί τη Συνθήκη της Λοζάνης αναφορικά με τα δικαιώματα των μειονοτήτων ο Τόμας Χάμαρμπεργκ, επίτροπος του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Κι αυτό, λίγες μόλις μέρες μετά την έκθεση από την εμπειρογνώμονα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Γκέι Μακ Ντούγκαλ, με την οποία καλεί την Αθήνα να αποσυρθεί από τη διαμάχη για το αν υπάρχει μακεδονική ή τουρκική μειονότητα στην Ελλάδα.

*Πριν από λίγον καιρό ο κ. Χάμαρμπεργκ ζήτησε την κατάργηση της Σαρίας στη Θράκη (που υποβαθμίζει τη θέση της μουσουλμάνας) και την άμεση εκλογή του μουφτή από τη μειονότητα, αφού, όμως, πρώτα του αφαιρεθούν οι δικαστικές αρμοδιότητες. Τα δύο σκέλη της πρότασης ανταποκρίνονται σε επιθυμίες…της πλειονότητας (το ένα) και της μειονότητας (το άλλο). 

Μόνο που αμφότερα προϋποθέτουν «ξήλωμα» των προβλέψεων της Συνθήκης της Λοζάνης, που αποτελεί έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους της διπλωματικής πολιτικής της χώρας.

@- * Πρόσφατα επισημάνατε ότι η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει άλλη, παρά μόνο τη μουσουλμανική, μειονότητα. Πιστεύετε, δηλαδή, ότι υπάρχουν και άλλες μειονότητες στη χώρα μας;

– Δεν υπάρχει καθιερωμένος ορισμός του όρου «μειονότητα» στο Διεθνές Δίκαιο. Οι ελληνικές αρχές έχουν αναγνωρίσει την ύπαρξη μιας ομάδας σλαβικής καταγωγής (Slav-oriented group) Ελλήνων πολιτών, οι οποίοι έχουν συμμετάσχει ελεύθερα με δικό τους κόμμα και σε εθνικές εκλογές. Εάν οποιαδήποτε από τα πρόσωπα αυτά επιθυμούν να αυτοπροσδιοριστούν ως μακεδονικής καταγωγής, πρέπει να μπορούν να το κάνουν, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.

@- * Η Ελλάδα σέβεται και στηρίζει τη μειονοτική πολιτική της στη Συνθήκη της Λοζάνης…

– Η συνθήκη αυτή είναι, κατά γενική ομολογία, ξεπερασμένη, όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα των μειονοτήτων. Εχει ξεπεραστεί από τις σύγχρονες διεθνείς και ευρωπαϊκές συνθήκες. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο κάθε υποχρέωση που μπορεί να προκύπτει -πέρα από όσα ορίζει η Συνθήκη της Λοζάνης- να εξετάζεται και να ερμηνεύεται υπό το πρίσμα της πλήρους και αποτελεσματικής συμμόρφωσης με το ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

@- * Κάποιοι επιμένουν να αποκαλούν τη μουσουλμανική μειονότητα «τουρκική». Υπάρχει νομική βάση σε αυτόν τον ισχυρισμό;

– Το ελληνικό κράτος έχει αναγνωρίσει δημόσια την ύπαρξη ομάδας τουρκικής καταγωγής, μέσα στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης. Εάν κάποιοι από αυτούς επιθυμούν να αυτοπροσδιορίζονται ως τουρκικής καταγωγής, έχουν επίσης το δικαίωμα να το κάνουν, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.

@- * Εχουν βάση, κατά τη γνώμη σας, οι φοβίες ορισμένων κύκλων στην Ελλάδα «μη γίνει η Θράκη Κόσοβο»;

– Πρόκειται για δύο πολύ διαφορετικές περιπτώσεις. Οι μειονότητες στην Ελλάδα μπορούν να ενσωματωθούν καλύτερα στην κοινωνία, με την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα θεσμοθετήσει έναν ανοιχτό ειλικρινή και συνεχή διάλογο με τους εκπροσώπους των μειονοτήτων, για όλα τα θέματα που αφορούν είτε την καθημερινή τους ζωή, είτε τα ανθρώπινα δικαιώματα. Κάθε λύση πρέπει να επιτυγχάνεται με τη συναίνεση των μειονοτήτων, λαμβάνοντας υπόψη τις επιθυμίες τους. Η επικύρωση από την Ελλάδα της Σύμβασης για την Προστασία των Εθνικών Μειονοτήτων του Συμβουλίου της Ευρώπης είναι βέβαιο ότι θα ενισχύσει περαιτέρω τις προσπάθειες της χώρας στα θέματα αυτά.